Zwitserland heeft wereldprimeur met nieuwe GoldenPass Express

De Zwitserse spoorwegen hebben een nieuwe primeur. Voor het eerst ter wereld kan er een smalspoortrein (1000 mm) doorrijden op normaalspoor (1435 mm). Dankzij deze innovatie hoeven treinreizigers op de beroemde GoldenPass Line minder vaak over te stappen. Vanaf komende zondag (11 december 2022) kunnen treinreizigers dankzij de gloednieuwe GoldenPass Express in 3 uur en 15 minuten rechtstreeks van Montreux naar Interlaken.

150 jaar oud idee

Deze route behoort tot één van de mooiste treinroutes van Zwitserland. Toch is de route veel minder bekend dan de Bernina Express en de Glacier Express. Met de nieuwe directe trein moet het voor toeristen makkelijker en aantrekkelijker worden om deze prachtige route te ontdekken en is Zwitserland een premium panoramatrein rijker. De trein verbindt bovendien twee belangrijke toeristische regio´s met elkaar. Nabij Montreux liggen de UNESCO wijnvelden van Lavaux, en Interlaken is het hart van Berner Oberland.

“Het idee om het Meer van Genève, Gstaad en de meren van Thun en Brienz met elkaar te verbinden dateert uit 1873. Zelfs toen was het doel drie grote toeristische regio’s met elkaar te verbinden” vertelde een woordvoerder van de Zwitserse spoorwegmaatschappij MOB eerder aan Treinreiziger.nl. Lange tijd leek het bij een droom te blijven.

Derde rail

Alhoewel de wens voor een directe trein al bij aanleg van de spoorlijn Montreux – Zweisimmen bestond, werd er destijds (1901) toch bewust gekozen voor smalspoor in plaats van normaalspoor. Reden: een smalspoortrein kan scherpere bochten maken. Daardoor waren er veel minder dure bruggen en tunnels nodig.

Ondanks het verschil in spoorbreedte verdween de wens voor een directe trein niet. Diverse malen is onderzocht of er tussen Zweisimmen en Interlaken een derde rail mogelijk was, zodat de smalspoortrein kon doorrijden. In 2006 kwam er echter opnieuw een streep door dat voorstel. Te duur. In Spiez zou er namelijk een nieuw station nodig zijn, met deels ondergrondse sporen om een doorgaande trein mogelijk te maken.

Technisch hoogstandje

Geconfronteerd met de uitdagingen om de infrastructuur aan te passen, ging de spoorwegmaatschappij MOB op zoek naar andere innovatie oplossingen. In 2008 kwam de maatschappij met de mededeling dat er een revolutionaire oplossing is gevonden: draaistellen die kunnen omgespoord worden van smalspoor naar normaalspoor. ¨Die aankondiging werd door de spoorwegindustrie toen met verbijstering ontvangen¨ weet MOB-woordvoerder Jérôme Gachet zich nog te herinneren.

In Spanje en Rusland zijn er weliswaar al treinen die van normaalspoor naar breedspoor kunnen doorrijden, maar dat is minder complex. Het breedteverschil is namelijk veel kleiner. Van smalspoor naar normaalspoor moeten de draaistellen maar liefst 43,5% verbreed worden. ¨Dat is nog nooit eerder vertoond¨ bevestigt ook spoorwegfabrikant Alstom, die de door MOB ontworpen draaistellen heeft gemaakt.

Daarnaast moet de trein zich niet alleen aanpassen aan de spoorbreedte, maar ook aan de perronhoogte. Die is op het smalspoornetwerk van de MOB (Montreux – Zweisimmen) niet hetzelfde als bij het normaalspoorgedeelte (Zweisimmen – Interlaken). ¨Er is geen enkele andere trein die zich zowel aan de spoorbeedte als aan de perronhoogte aanpast¨ vertelt Gachet.

Omspoorinstallatie

Om het breedteverschil te overwinnen is er in Zweisimmen een omspoorinstallatie gebouwd. Met een snelheid van 15 kilometer per uur passen de draaistellen zich aan de gewijzigde spoorbreedte aan. Tegelijkertijd worden de rijtuigen 20 centimeter in hoogte aangepast.

De doorgaande trein bestaat alleen uit rijtuigen, met aan voor- en achterkant een stuurstandrijtuig. Van Montreux naar Zweisimmen wordt de trein getrokken door een locomotief. In Zweisimmen verdwijnt de locomotief aan de voorzijde en wordt er aan de achterzijde een locomotief van de BLS bijgeplaatst. In het dorpje verruilt de machinist de MOB voor het stuurstandrijtuig.

Detail: het stuurstandrijtuig aan de voorzijde is speciaal aangepast aan de beveilingssystemen van de BLS, terwijl aan de andere kant het stuurstandrijtuig juist alleen geschikt is voor het smalspoor. Als de trein teruggaat van Interlaken naar Montreux neemt de machinist het eerste deel van de reis juist plaats in de BLS-locomotief (die in deze richting de trein trekt) en neemt de machinist na Zweisimmen juist plaats in het stuurstandrijtuig dat geschikt is voor het smalspoordeel.

Toerisme

De route van de GoldenPass Express is adembenemend. De trein start in Montreux en baant zich een weg langs de wijnvelden. De trein klimt omhoog en niet lang na vertrek is er mooi zicht op het meer van Genève. Onderweg is er daarnaast goed uitzicht op verschillende bergen. De route trekt nu weliswaar al de nodige toeristen, maar het is op dit moment veel minder een toeristische attractie dan de Bernina Express en de Glacier Express.

De MOB hoopt dat de nieuwe treinen daar verandering in gaan brengen. Marketingmanager Frédéric Delachaux benadrukt dat de treinreis door de nieuwe GoldenPass Express veel gemakkelijker én comfortabeler wordt. Niet alleen hoeven reizigers niet meer over te stappen in Zweisimmen en Spiez (zoals in de dienstregeling 2022), maar wordt er ook een hoger reiscomfort geboden. ¨Het is echt een premium panoramatrein¨ vertelt Delachaux. De afgelopen maanden is hij heel de wereld over gereisd om partners enthousiast te maken over de nieuwe verbinding.

Prestige klasse

De stelling dat de GoldenPass Express nu tot één van de premium panoramatreinen van Zwitserland behoort, is terecht. Naast eersteklas- en tweedeklaszitplaatsen heeft de trein ook achttien zitplaatsen in de ´Prestige klasse´.

De Prestige klasse kenmerkt zich door comfortabele stoelen die elektrisch te verstellen zijn met extra beenruimte. Bijzonder is ook dat de stoelen op verzoek gedraaid kunnen worden, zodat de reiziger altijd in de rijrichting kan kijken. Voor alle reizigers is catering beschikbaar, maar voor reizigers in de eerste klas en prestige klas zijn er extra opties. Zo kan er een kaviaar- en champagnepakket worden bijgeboekt voor 89 Zwitserse franken per persoon.

Praktische informatie

• Reserveren in de 1e en 2e klas is niet verplicht, maar wel aanbevolen. Een reservering kost 20 CHF per zitplaats.
• Reizigers in de Prestige klasse hebben een 1e klas ticket nodig, en daarnaast een verplichte toeslag van 35 CHF, inclusief zitplaatsreservering.
• De reistijd Interlaken – Montreux bedraagt circa 3 uur en 15 minuten.
• De trein rijdt voorlopig 1x per dag, v. 9:35 uur uit Montreux en 9:08 uur uit Interlaken Ost. Vanaf 11 juni rijdt de trein 4x per dag.
• Interrail is geldig op de GoldenPass spoorlijn.

Dienstregeling GoldenPass Express

Treinreizen met de GoldenPass Express

Maak een mooie treinreis door Zwitserland, Treinreiziger biedt treinreizen aan via Treinrondreis.nl. Bij de Grand Train Tour is een treinreis met de GoldenPass Express inbegrepen, bij de Grand Panorama Rondreis is de reis met de GoldenPass Express optioneel.