Wijnand Veeneman: Niet overhaast beslissen over Fyra

De invulling van het HSL-traject tussen Brussel en Amsterdam zal voorlopig voor hoofdbrekens blijven zorgen, voorspelt vervoerskundige dr. Wijnand Veeneman. "Daarom is er geen reden overhaaste beslissingen te nemen", zegt de universitair hoofddocent aan de TU Delft en expert op gebied van marktwerking in het openbaar vervoer.

Met een parlementaire enquête op komst en een eventuele heroverweging van de NS-concessie voor de HSL Zuid in het verschiet, is het volgens hem nodig alle stappen zorgvuldig te doorlopen. Er moet volgens Veeneman eerst een nadere marktverkenning plaatsvinden. Daarna moet worden bekeken wat de beste oplossing is: één aanbieder of juist meerdere treinexploitanten.

Problemen oplossen
"Ik snap de haast niet waarmee plotseling het contract met AnsaldoBreda moet worden beëindigd. Evenmin begrijp ik waarom nu snel de NS-concessie opnieuw zou moeten worden aanbesteed" stelt Veeneman. "Het is een optie voor de langere termijn, maar kijk eerst eens hoe je de problemen voor de reiziger oplost. Dat is de voornaamste prioriteit."

Geen treinen
Dat een bedrijf als Veolia klaarstaat om de HSL-Zuid te exploiteren, is niet direct een oplossing. "We hebben wel een lijn, maar geen snelle treinen. Dat is het probleem waar iedere vervoerder tegenaan loopt. Het is logisch dat vervoersondernemingen de exploitatie graag willen hebben, maar je moet het ook kúnnen."

Eurostar
Het kost volgens hem jaren om aan snelle treinen te komen ter vervanging van de kneusjes uit Italië. Een mogelijkheid zou kunnen zijn om tweedehands treinen van Eurostar over te nemen. De exploitant van de hogesnelheidslijn tussen Londen, Parijs en Brussel heeft nieuwe treinen bij Siemens in bestelling. Volgens Eurostar zijn die echter niet ter vervanging van de huidige treinen, maar bedoeld voor nieuwe Eurostar-diensten.

Aanpassingen
Ook wijst hij op de aanpassingen die nodig zijn als de oude Eurostar-treinen op de HSL ingezet moeten worden. "De treinen moeten technisch worden aangepast, onder meer door stroomomvormers en beveiligingssystemen aan te brengen. Maar het is misschien een alternatief voor de Fyra", zegt Veeneman.

Geld verdienen
Met goede hogesnelheidstreinen moet het voor vervoersondernemingen mogelijk zijn geld te verdienen op het traject Amsterdam-Brussel. "Met de TGV in Frankrijk, de ICE in Duitsland en Virgin Trains in het Verenigd Koninkrijk gebeurt dat ook."

Investering
De zeven miljard euro aan investeringen in de HSL Zuid zullen nauwelijks worden terugverdiend, verwacht Veeneman. "Met een concessievergoeding van 100 miljoen euro per jaar ben je zeventig jaar bezig. Maar dat is niet het hoofddoel van infrastructuur. Als de economische groei in de steden maar doorgaat."

(c) ANP