Westbahn (Oostenrijk) schrapt helft ritten en verkoopt treinen aan DB

De Oostenrijkse private spoorwegmaatschappij Westbahn verkoopt al haar treinen aan Deutsche Bahn. Per december verhuizen de eerste negen treinstellen van Oostenrijk naar Duitsland. Daardoor moet Westbahn vanaf dat moment de helft van de treinen Wenen – Salzburg schrappen. Vanaf 2021 krijgt Westbahn nieuwe treinen en zal de dienstregeling weer worden uitgebreid.

Huidige treinen verkocht, nieuwe besteld

In totaal heeft Westbahn zeventien dubbeldekstreinen (type KISS van Stadler). Deze treinen zijn slechts twee jaar oud. Toch verkoopt Westbahn deze treinen en koopt het nieuwe treinen van hetzelfde type bij Stadler. Reden? Vanwege de momenteel zeer lage rentetarieven is de financiering bij de nieuwe bestelling veel voordeliger dan de vorige. Westbahn maakt nu structureel verlies, en door de verkoop van de huidige treinen hoopt het bedrijf in de toekomst zwarte cijfers te schrijven.

IC Dresden – Berlijn – Rostock

Negen van de zeventien treinen gaan per december van Oostenrijk naar Duitsland, daar wil DB de dubbeldekkers vanaf het voorjaar van 2020 in gaan zetten in een nieuwe IC-dienst Dresden – Berlijn – Rostock. De overige acht treinen verhuizen in 2021 naar Duitsland. Op dat moment worden de nieuwe KISS dubbeldekkers uit de fabriek verwacht. Oostenrijkse media schatten dat de Duitsers 200 miljoen euro hebben betaald voor de aankoop van de zeventien dubbeldekkers.

Minder treinen

Omdat negen treinen per december naar Duitsland verhuizen kan Westbahn niet anders dan fors in de dienstregeling schrappen. In 2011 is Westbahn gestart met een uurdienst Wenen West – Salzburg. Sinds december 2017 is daar een tweede uursdienst Wenen Praterstern – Wenen Hbf (centraal) – Salzburg bijgekomen. Vanaf St. Pölten rijden beide treinen in een halfuursdienst naar Salzburg. De treindienst Wenen Praterstern – Wenen Hbf – Salzburg zal per december geschrapt worden. In 2021 moet die treindienst terugkeren.

KISS dubbeldekkers

Westbahn had aanvankelijk het plan om de KISS dubbeldekkers van de Zwitserse fabrikant Stadler te vervangen door Chinese treinen. Maar dat plan gaat niet door. Westbahn heeft er nu voor gekozen om opnieuw KISS dubbeldekkers bij Stadler te bestellen. Daarvoor geeft het bedrijf aan verschillende redenen te hebben. Behalve de gunstige financiering is het ook handig dat de KISS-treinen al in Oostenrijk toegelaten zijn. Met de bestelling van 16 zesdelige dubbeldekkers is een investering van 280 miljoen euro gemoeid. In de toekomst sluit Westbahn overigens niet uit alsnog treinen in China te bestellen.

Concurrentie

Sinds de start in 2011 heeft Westbahn totaal een verlies geleden van 83 miljoen euro. Volgens de top van Westbahn probeert ÖBB de concurrentie weg te drukken door te lage ticketprijzen te rekenen. ÖBB weerspreekt de aantijgingen en zegt teleurgesteld te zijn dat Westbahn zijn dienstregeling inkrimpt. “Als we onze klimaatdoelstellingen de komende jaren willen bereiken, hebben we meer spoorwegdiensten nodig en niet minder”, zegt ÖBB Hoofd Communicatie Sven Pusswald. “De echte concurrentie zit niet op de rails, maar op de weg.”

50% meer reizigers

Volgens schattingen van ÖBB is sinds 2011 het aantal treinreizigers met meer dan 50% gestegen. Net als de Westbahn exploiteert de ÖBB deze route ook op lange afstand uitsluitend op commerciële basis. “Onze treinen worden zeer goed geboekt”, zegt Pusswald. Tegelijkertijd voorziet Westbahn ook in een behoefte. Al in juli 2012 behaalde het spoorbedrijf naar eigen zeggen een gemiddelde bezetting van 70%.

Te hoge kosten

Alhoewel de Oostenrijkse spoorwegen publiekelijk de concurrent lijkt te omarmen, is de werkelijkheid anders. Het Europese hof van Justitie heeft recent bepaald dat ÖBB Infrastructuur de afgelopen zeven jaar teveel in rekening heeft gebracht aan Westbahn. Het conflict draaide over de kosten die in rekening werden gebracht om stations te bedienen. Vervoerders moesten betalen voor het gebruik van de stations, maar daarbij was het recht om reizigers te laten in- en uitstappen nog niet inbegrepen. Daarvoor werden extra kosten in rekening gebracht. Nu is bepaald dat dit niet mag: reizigers laten in- en instappen is een voorziening die in het basispakket thuishoort.