Foto: Stefan Verkerk / Treinreiziger.nl
In de toekomst zullen internationale treinen het uitgangspunt vormen bij het opzetten van een nieuwe dienstregeling. Daardoor ontstaat er meer ruimte voor internationale treinen en zullen reistijden korter worden. Dat zegt ProRail-directeur John Voppen in een interview met Treinreiziger.nl. Hij verwacht dat de trein mede daardoor in staat zal zijn een beter alternatief te worden voor het vliegtuig.
Op dit moment vormt de binnenlandse vraag het uitgangspunt bij het opzetten van het spoorboekje. Pas aan het einde wordt gekeken of een internationale trein ingepast kan worden. Daardoor is er niet altijd ruimte voor een snelle internationale trein en daarom is bijvoorbeeld de trein naar Berlijn in Nederland langzamer dan de reguliere intercity. In de toekomst moet dat echt anders, vindt ProRail-directeur John Voppen.”We beginnen nu met het ingewikkeldste knooppunt van Nederland, Zwolle, maar in de toekomst zullen we gaan beginnen met de internationale trein.”
De spoorbeheerder wil het daarmee mogelijk maken dat de trein een alternatief wordt voor de korteafstandsvluchten. “Dan neemt het internationaal treinverkeer behoorlijk toe” verwacht de topman. Die groei kan bovendien versterkt worden als er hogere frequenties en kortere reistijden worden geboden. “Maar als we dat willen, moeten we de dienstregeling op een andere manier gaan maken. Want nu is het passen en meten.” Daarom wil ProRail samen met andere Europese vervoerders de dienstregeling in de toekomst op een andere manier ontwerpen.
Voorlopig zal er echter nog worden voortgeborduurd op de huidige dienstregeling. “De echt grote stappen zullen we rond 2030 zetten” vertelt de topman. Tegen die tijd moet de zogenoemde A12-corridor (Utrecht – Arnhem) aangepakt zijn, en moet Amsterdam Zuid gereed zijn voor internationale treinen. Alhoewel de internationale dienstregeling pas in 2030 echt centraal komt te staan in de dienstregeling, wil dat niet zeggen dat er tot die tijd niets gebeurt. De directeur wijst erop dat bijvoorbeeld de intercity naar Berlijn in 2024 een half uur sneller wordt, tien minuten van die reistijdwinst zal in Nederland geboekt worden. Om dat mogelijk te maken zal er in Deventer een perron bijkomen en zal het spoor bij Oldenzaal worden aangepast.
Maar, zo vertelt Voppen, op de korte termijn is er meer mogelijk: “Het gaat om soms relatief simpele dingen. We bekijken bijvoorbeeld of we de trein van Amsterdam naar Frankfurt kunnen knopen aan de trein van Keulen naar München, zodat er een rechtstreekse trein naar München ontstaat” vertelt de directeur. “Dit soort dingen gaan we echt de komende jaren allemaal doen.”
Zie ook: Duitsland: elk uur een trein Amsterdam – Berlijn (en één uur sneller)
Maar voor de lange termijn is er meer nodig, vindt de spoorbeheerder. Want ondanks dat de reizigersaantallen momenteel helemaal ingezakt zijn, verwacht ProRail een forse reizigersgroei, zowel nationaal als internationaal. Voppen legt uit: “We zien de groei van de bevolking, we zien de verstedelijking, we zien de huizenbouw, als we niets doen, komen de knelpunten vanzelf weer terug.”
Om te zorgen dat er op lange termijn ruimte komt voor meer en snellere internationale treinen is het volgens Voppen noodzakelijk dat er in Europees verband een dienstregeling ontworpen gaat worden. Daarom hebben dienstregelingsexperts van Nederland, Duitsland en België het initiatief genomen voor EuroLink. “Voor de verbeteringen op korte termijn zijn de gesprekken goed op gang. Met dit initiatief willen we zorgen dat we op lange termijn grote stappen kunnen zetten” vertelt Voppen.
Om het concreet te maken: de Eurostar Amsterdam – Londen doet er nu vier uur en tien minuten over. Maar er is een half uur tijdwinst te boeken als de dienstregelingen in de verschillende landen beter op elkaar worden afgestemd.
De experts in Eurolink kijken niet alleen naar de bestaande verbindingen, maar ook hoe een toekomstig netwerk eruit zou kunnen zien. De spoorbeheerders hebben op basis van de huidige en geplande infrastructuur alvast een schets gemaakt hoe een Europees netwerk van hogesnelheidstreinen eruit zou kunnen zien. In de eerste schetsen wordt er bijvoorbeeld over gedacht om ook vanuit Nederland directe treinen te laten rijden naar Zuid-Frankrijk, die bij Parijs (Marne-la-Vallée en Charles de Gaulle) aansluiting kunnen geven op hogesnelheidstreinen naar Zwitserland. Ook denken de planners na over een treinpad voor een directe trein Amsterdam – Hamburg. Of dergelijke verbindingen er ook echt komen is nog niet zeker: in deze fase gaat het slechts om schetsen.
Zie ook: Dit is (misschien wel) de dienstregeling van 2030
De keuze om internationale treinen in de planning meer prioriteit te geven kan ook gevolgen hebben voor binnenlandse reizigers, erkent Voppen. “Dat betekent niet minder binnenlandse treinen maar er moeten wel keuzes gemaakt worden. Af en toe zullen we misschien een kleine concessie moeten doen voor binnenlandse treinen.”
Toch denkt Voppen dat het niet de internationale trein óf de binnenlandse trein zal zijn. “Op de huidige manier is het passen en meten. We moeten het echt anders doen. Ik geloof erin als je het andersom plant (beginnen bij internationale treinen, red.) dat je én-én kunt krijgen.” Volgens de ProRail-topman is het vaker gebleken dat een andere manier van plannen meer mogelijkheden biedt. Voppen wijst er bovendien op dat als internationale treinen binnen Nederland sneller worden, ook binnenlandse reizigers daarvan kunnen profiteren.
Een heikel punt in de plannen is dat Amsterdam Centraal vrijwel alle internationale treinen kwijtraakt. Thalys, Eurostar, de Intercity Brussel en de trein naar Berlijn moeten in de toekomst allemaal van, naar of via Amsterdam Zuid gaan rijden, in plaats van Amsterdam Centraal. Volgens Voppen is dat nodig omdat Amsterdam Centraal in de huidige vorm de toekomstige reizigersaantallen niet aankan. Daarom wordt het station grondig aangepakt en zullen de perrons verbreed worden. Dat heeft echter ook tot gevolg dat er een perron sneuvelt. Voppen: “Dat klinkt raar, dat je door minder perrons en minder wissels meer capaciteit krijgt. Maar er ontstaat daardoor een betere doorstroming. Zowel treinen als reizigers kunnen daardoor sneller het station verlaten.”
Omdat er een perron verdwijnt, is er echter geen ruimte meer voor de internationale treinen. Als daarvoor toch een perron aangelegd moet worden, hangt daaraan een prijskaartje van naar schatting meer dan 100 miljoen euro. De ProRail-directeur legt desgevraagd uit waarom dat zo duur is. “Naast het IJ is het heel soppig. Heel lang geleden zijn er specifieke punten in de fundering gemaakt. Er zijn sterke en minder sterke punten. Als we zowel bredere perrons willen als een extra perron, betekent dit dat we geen gebruik meer kunnen maken van de huidige fundering.” Daarnaast speelt mee dat internationale treinen op Amsterdam Centraal in combinatie met de toekomstige extra binnenlandse treinen moeilijk in te passen zijn op de aangrenzende spoortrajecten.
Volgens Voppen is Amsterdam Zuid bovendien een prima station voor internationale reizigers. “Als je nu kijkt naar de herkomst en bestemmingen van internationale reizigers, zie je dat er veel zakenreizigers zijn die ook gewoon op die plek willen zijn. Daarnaast zijn de verschillende bestemmingen in de binnenstad met de Noord/Zuidlijn heel goed bereikbaar.”
Voppen wijst erop dat dit jaar in Europa is uitgeroepen tot jaar van het spoor. Volgens de topman van ProRail is er nu een momentum om daarom ook te investeren in het spoor en de internationale trein. “Als je nu niet investeert, wordt het in 2030 of 2035 heel erg ingewikkeld.”
This post was last modified on 21 mei 2021 09:44
Het Spoorwegmuseum is een bijzonder museumstuk rijker: vandaag werd het koninklijk rijtuig overgedragen aan het…
Al een derde van de incidentele reizigers reist met OVpay, reizen met je betaalpas. Sinds…
Vanaf december is het mogelijk om 45 minuten sneller tussen Amsterdam en Brussel te treinen…
Zonder abonnement tóch goedkoper reizen met NS. Dat kan met de NS PrijsTijd Deal. Wie…
Tot en met 18 juli krijg je 20% korting op alle Interrailtickets die geldig zijn…
Reizigersvereniging Rover noemt de nieuwe problemen op de hogesnelheidslijn "de zoveelste tegenslag" voor de reiziger.…