Treinkaartjes: hoe duur is duur?

De dure treinkaartjes. Er wordt veel over gesproken en geschreven, maar hoe duur zijn die treinkaartjes eigenlijk? Duurder dan bus en regionale trein, geregeld toch goedkoper dan de auto en in de laatste tien jaar minder snel duurder geworden dan veel andere dingen.

Nadat het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) deze week meldde dat het openbaar vervoer voor steeds meer mensen te duur wordt, gingen wij bij Treinreiziger.nl na hoe duur een treinkaartje is (geworden). En wat blijkt? Treinkaartjes gingen de afgelopen tien jaar rond de 22 procent in prijs omhoog, terwijl de inflatie gemiddeld 28 procent was. Auto’s stegen in dezelfde periode vijftig procent in prijs, om maar wat te noemen.

De prijsstijging van treinkaartjes bleef onder de inflatie omdat de NS prijzen verhoogde op basis van de verwachte inflatie. De inflatie bleek later hoger te zijn waardoor een ’inflatiegat’ ontstond dat met nieuwe prijsverhogingen nog wel gedicht moet worden. Daarom hadden voor 2025 de prijzen met gemiddeld 12 procent moeten stijgen. Maar dat is nu afgewend omdat het Rijk en NS hebben besloten samen 6 procent van de stijging voor hun rekening te nemen waardoor er nog een gemiddelde prijsstijging van 6 procent overblijft.

Volgens rekenmodel

De prijs van treinkaartjes wordt berekend op basis van het aantal kilometers, die de NS tariefeenheden noemt. Je betaalt geen vast bedrag per kilometer. In het rekenmodel van NS stijgen de prijzen tussen de tariefeenheden met 10 of 20 cent. Prijsverhogingen worden doorgevoerd door zowel de startprijs te verhogen als door frequenter met 20 cent te verhogen. Dat is makkelijker rekenen maar het betekent wel dat de prijs niet altijd evenredig stijgt.

Voor korte afstanden betaal je voor een treinrit rond de dertig cent per kilometer. Vanaf twintig kilometer is de prijs rond de 25 cent per kilometer en voor de maximale afstand van 200 kilometer komt de prijs op 14,7 cent per kilometer. Hoe langer je treinreis is, des te goedkoper is de trein per kilometer.

Prijsstijging afhankelijk van route

Op de allerlangste treintrajecten is de prijs voor een treinkaartje tweede klasse in tien jaar maar zestien procent gestegen. Maar voor de kortste trajecten ging de prijs met 26 procent omhoog. Het starttarief voor de trein (een tot en met acht tariefeenheden) ligt op 2,60 euro en dat is een verhoging van 24 procent ten opzicht van de 2,10 euro in 2014. De voorspelde verhoging van 6 procent voor 2025 kan daarom voor sommige reizigers hoger zijn en voor anderen lager.

De laatste flinke prijsverhoging van de NS in 2023 laat bijvoorbeeld flinke verschillen zien. Voorspeld was dat de prijs met 5,5 procent zou stijgen. Maar dat was gemiddeld. Voor 9 kilometer ging de prijs met 7,7 procent omhoog en voor 19 kilometer (Amsterdam Centraal – Haarlem) ging de prijs slechts 4,2 procent omhoog, 3,5 procent minder dus.

Wat meer voorbeelden van reizen en prijzen:

  • Schiedam – Delft-Campus (negen tariefeenheden): van 2,30 euro in 2014 naar 2,90 euro nu. Een verhoging van 26 procent en een prijs van 32 cent per kilometer.
  • Amsterdam Centraal – Zaandam of Maarheeze – Heeze (tien tariefeenheden): van 2,50 euro in 2014 naar 3,10 nu. Een verhoging van 24 procent en een prijs van 31 cent per kilometer.
  • Haarlem Spaarnwoude – Amsterdam-Sloterdijk of Arnemuiden – Goes (veertien tariefeenheden): van 3,20 euro in 2014 naar 3,90 euro nu. Een verhoging van 21 procent en een prijs van 27,8 cent per kilometer.
  • Leiden – Den Haag Centraal of Hilversum – Weesp (vijftien tariefeenheden): van 3,30 euro in 2014 naar 4,10 euro nu. Een prijsverhoging van 24 procent en een prijs per kilometer van 27,3 cent.
  • Amsterdam Centraal – Haarlem (negentien tariefeenheden): van 4,00 euro in 2014 naar 4,90 euro nu. Een prijsverhoging van 22,5 procent en een prijs van 25,7 cent per kilometer.
  • Utrecht – Eindhoven (80 tariefeenheden): van 13,60 euro in 2014 naar 16,90 euro nu. Een verhoging van 24,2 procent en een prijs van 21 cent per kilometer.
  • Den Helder – Maastricht (298 tariefeenheden): De langste directe treinreis in Nederland. De directe intercity van Den Helder naar Maastricht; 3,47 uur treinen. De rit is 298 kilometer maar je hoeft maar voor maximaal 200 te betalen. De prijs hiervoor is 29,40 euro, oftewel 14,7 cent per per kilometer of slechts 9,8 cent als je het wilt berekenen over alle 298. In 2014 lag het maximale aantal kilometers nog op 250 waarvoor de reiziger 25,40 euro betaalde. De prijsstijging is dus 16 procent. Maar had de grens ook in 2014 op 200 gelegen dan was het kaartje destijds 24,30 euro geweest en de prijsstijging geheel in lijn met 21 procent.

Regiotreinen goedkoper

Regionale treinvervoerders rekenen met een vaste prijs per kilometer, net als met de bus, tram en metro. Je betaalt een instaptarief van 1,08 euro. Blauwnet van Keolis in Twente rekent 20,7 cent voor elke kilometer. Voor Arriva-treinen betaal je 20,8 eurocent per kilometer en in Gelderland ben je met RRReis op de Valleilijn in Gelderland 22,8 cent kwijt voor elke afgelegde kilometer.

Ook België goedkoper

De Belgische spoorwegmaatschappij NMBS berekent de prijs van de kaartjes op dezelfde wijze als de NS. Maar het starttarief in België is met 2,50 euro al tien cent lager. Vanaf zeven kilometer stijgt het met tien en twintig cent per kilometer. Voor negentien kilometer betaal je 4,4 euro, dus 50 cent minder dan in Nederland, 11 procent goedkoper. De NMBS verhoogt de prijzen minder hard dan de NS en dus wordt het prijsverschil groter, hoe verder je reist. Voor 80 kilometer betaal je in België 13,80 euro tegen 16,90 euro in Nederland. Ruim twintig procent goedkoper dus.

Auto geregeld goedkoper

Op korte afstanden is de trein niet, of maar een beetje, goedkoper dan de auto. De trein is flink goedkoper als je in de kilometerprijs ook de aanschafprijs, verzekeringen en belastingen voor de auto meetelt. En eerlijk is eerlijk, vergelijkbare kosten en meer moet de NS wel in het treinkaartje verwerken. Een middenklasse auto komt dan op 73,3 cent per kilometer (autokosten zijn overgenomen van het Nibud). Terwijl het ’duurste’ treinkaartje op 33 cent per kilometer komt.

Maar heb je al een auto en tellen alleen de variabele kosten voor je, zoals brandstof en slijtage, dan betaal je 30,6 cent per kilometer voor je middenklasse auto en 22 cent per kilometer voor een kleine auto. En dan kan de auto op kortere afstanden dus geregeld goedkoper uitpakken. Als je met meerderen reist, is de auto sowieso in bijna alle gevallen goedkoper.

Bus, tram en metro het goedkoopst

Reizen per bus, tram en metro is het goedkoopst, als we fietsen en lopen niet meetellen. Je betaalt hiervoor een opstaptarief van 1,08 euro en vervolgens rond de 19 cent per kilometer. De regio Rotterdam is daarbij een positieve uitschieter want de RET heeft een tarief van 16,6 cent per kilometer.

We hebben abonnementen en kortingskaartjes, zoals de 40 procent dalurenkorting, niet meegenomen in het overzicht. Maar met die kortingen wordt de trein uiteraard een stuk goedkoper. Daarmee wint de trein het vaker van de auto maar niet van de regiotreinen, bus, tram en metro omdat die vergelijkbare kortingen hebben.

De tariefeenhedenkaart van de NS.

© Treinreiziger.nl

This post was last modified on 9 oktober 2024 20:09

Bekijk reacties

  • En als je de auto, bus, tram, metro pakt zit je ook niet in een super ranzige omgeving welke amper schoongemaakt wordt.

    • Heb afgelopen week in 3 NS treinen gezeten, maar ik kan alleen tot de conclusie komen dat ze alle drie recentelijk een schoonmaak beurt hebben gehad. Ook heb ik ook nog gebruik gemaakt van treinvervangend bus vervoer en dat functioneerde ook naar behoorlijk. Op 2 van de 3 (allen korte ritten) ben ik ook een controlerende conducteur tegen gekomen.... Weet niet hoe het elders is, maar mijn ervaring is dat alles nu toch wel wat beter begint te worden.

      • Ik reis best veel en met name op het traject Amsterdam Utrecht vv valt het me op dat buiten de spits er regelmatig schoonmaakteams met vuilniszak en poetsdoek langskomen tijdens de reis. Prullenbakjes worden geleegd, tussendeuren snel schoongeveegd, rommel wordt van de grond opgepakt en ze zijn best vriendelijk.
        En verder blijf ik van mening dat het niet de NS is die zorgt voor een vervuilde trein maar dat dit uitsluitend aan a-sociale reizigers te wijten is. En het is onmogelijk om de rotzooi die deze types achter laten helemaal te voorkomen.

      • Wc's zijn natuurlijk vaak een tijdcapsule naar Bronx jaren 70. Rol papier en zeep zelf meenemen. Oja, en een handdoek. Dat leuterige straaltje water bij de wasbak wil er wel eens zijn ..of niet. Kom je in een Italiaanse ouwe meuktrein is alles schoon, aanwezig en werkend. Iets met opvoeding en kerk of zo?

        • Als het toilet get überhaupt doet. En geregeld sta je er bijna te kokhalzen van de lucht

    • Al het OV materieel wordt degelijks schoongemaakt. Soms meerdere keren per dag.

  • De belastingvrije reiskostenvergoeding of aftrekbare reiskosten voor ondernemers bedraagt € 0,23 per kilometer. Wat wij betreft wordt dat ook de bovengrens van de kilometerprijs voor het openbaar vervoer.

    • Precies. Het is gewoon nooit goed dat het OV in de standaard / 2de klasse duurder is dan de variabele autokosten en bijvoorkeur een kleinere en dus goedkopere auto.
      Wat mij betreft mag daar echt een harde limit op zijn. En ook niet iedere keer de benzine prijzen opkrikken om aan deze regel te voldoen, want dan tankt men wel in Duitsland en is de eigen auto alsnog goedkoper voor het oostelijk deel van NL.
      En met de bus betekent dit met een km prijs van 19 ct/km voor de bus waarbij de 0,23 ct/km voor flexibele kosten auto dat er 27 km met de bus gereden moet worden om op het 0,23 ct/km uit te komen. Dit is de verrekening van de instap kosten van 1,08ct. Uiteraard berekent op vol tarief (2de klasse waar van toepssing)
      Verder rijd je met het OV ook vaak om en met de auto sta je geregeld aan te schuiven (file), wat ook extra benzine kost.
      NOOT:
      Vaak zijn NS treinen vaak minder duur / goedkoper op verdere afstand en op kortere afstand echt verschrikkelijk duur. Ook is er doorgaans minder slijtage en zuiniger benzine gebruik bij auto's als ze lang dezelfde snelheid op een snelweg kunnen rijden.
      Dal-kortings arrangementen in het OV zijn vaak behoorlijk betaalbaar geprijst, maar wie op vol tarief tijden moet rijden voelt zich vaak wel gestript en niet een ieder heeft de mogelijkheid om dal te rijden en kan niet voor enkele euri per maand een 40% lager tarief bekomen.

      • De spitsuurreizigers moeten ook de strop betalen van de veel te goedkope OV-studentenkaart waarvan de meeste gebruikers in de spits reizen.

        • De studenten-OV-kaart is bedoeld zodat jongeren met het openbaar vervoer naar hun onderwijsinstelling/stage/bijbaan reizen en niet al op hun 18de een auto kopen. Deze kaart zorgt er juist voor dat de druk op ons wegennet, vooral bij studentensteden fors verminderd wordt. Afschaffing van de studenten-OV-kaart is daarom geen goed plan.

          • Ik snap dat jij als student de studentenkaart wil handhaven alleen zal iemand de daardoor gederfde inkomsten moeten compenseren en dat zijn in de praktijk dus de forensen.

    • NS voert een prijsbeleid waarbij de kosten van een treinkaartje gemiddeld genomen ongeveer neerkomt op die van het hebben en het besturen van een auto. De beste manier om reizen goedkoper te maken is de auto wegdoen en deze te huren voor de keren dat het OV echt geen optie is.

    • Het is nooit de bedoeling geweest dat de werkgever de reiskosten voor 100% zou vergoeden. Het gaat om een "tegemoetkoming in de reiskosten".

      Als de werkgever de kosten voor 100% vergoedt krijg je het ongewenste effect dat werknemers steeds verder van hun werk gaan wonen omdat het ze toch niks kost. Dat is trouwens ook de reden dat in veel CAO's alleen vergoeding wordt gegevens tot bijv. max 35 km.

      • Veel werknemers kunnen niet dichter bij hun werk wonen, terwijl ze dat graag zouden willen. Wij hebben een wooncrisis en een gigantisch tekort aan betaalbare huisvesting. Reiskostenvergoeding is noodzakelijk zodat werknemers wel betaalbaar naar hun werk kunnen reizen.

    • Dat bedrag is ingesteld met het idee dat mensen ook maar een deel zelf moeten betalen. De feitelijk km kostprijs is veel hoger. NB toen ik stage liep anno '81 kregen menn59 guldencent en eigenlijk vond men dat te weinig. Die 19 Eurocent was natuurlijk gewoon een aanfluiting en minachting van de burger. Aaridg is dat te gelijker tijd mensen met auto's van de zaak eerst gratis prive konden rijden. Later wat moesten betalen en pas later iets redelijker moesten gaan betalen via de belasting. Die mensen hebben alle km's gratis en gaan ook met de auto op vakantie. Juffrouw Jannie moet de eerste zones zelf betalen en vakantie is ook volledig voor eigen rekening.

  • Dat treinreizen de afgelopen jaren duurder zijn geworden, is te begrijpen, maar het mag niet zo zijn, dat de kwaliteit achteruit gaat. Slechtere treinen, minder personeel, afschaffen van service op de stations (kiosk) en in de trein (karretje), veel uitval, vieze stoelen en ga zo maar door. Het valt allemaal niet meer goed te praten en de NS is alleen bezig met winst. Tijd voor meer concurrentie!

    • Als de lonen explosief stijgen zoals bij NS betekent dat of minder personeel of extra tariefsverhogingen. Alleen al de laatste twee jaar zijn de loonkosten bij NS met ongeveer 22% gestegen.

      En over welke winst heb je het? NS lijdt al jaren grote verliezen.

      • "En over welke winst heb je het? NS lijdt al jaren grote verliezen."

        De NS heeft tussen 2002-2012 en 2014-2019 elk jaar winst gemaakt en netto afgedragen aan de staat (aandeelhouder), 2013 was het enige jaar in die periode waar geen winst was gemaakt, en dat kwam door de afschrijving van de Fyra treinen. Pas na Corona, mede door de volledig veranderde verhouding woon-werk reizen, is het negatief geworden.

        "Als de lonen explosief stijgen zoals bij NS"

        Dat de loonkosten sterk stijgen dat ben ik met u eens, maar u insinueert alsof dit een NS dingetje is. Goed om te weten: de CAO lonen zijn bij de private vervoerders sinds 2018 harder gestegen dan bij de NS, grotendeels te wijten aan de onderhandelingen voor de CAO multimodaal van 2021 en 2023 (17% verhoging over drie jaar, de NS zit voor deze periode momenteel op <6%, met een limiet op de verhoging waardoor lagere lonen meer krijgen dan hogere lonen en het totaal dus onder de 6% zit).

        De lonen zullen ongeacht de vervoerder de grootste kostenpost blijven tot wij zaken weg kunnen automatiseren, en dat gaat voor het spoor nog er lang duren, zeker met de vertraging op de infrastructuur aanpassingen die daarvoor nodig zijn.

        • Als dat automatiseren nog lang gaat duren gaan de tariefsverhogingen ook nog lang duren

  • Beste Hildebrand,
    Duidelijk, ik ben blij dat ik als 65+-er die in het weekeinde reist nimmer het volle pond hoef te betalen...
    (Flex weekeind vrij met leeftijdskorting)
    Nadeel van ov blijft dat buiten de grote steden vele bestemmingen niet of slecht bereikbaar zijn.

    • Gisteren vertelde Deventenaar van bijna 90 (ex boer) 7 keuzedagen en 100 euro per jaar voor daluren vrij?? Oud abo nog?

    • Overigens, het gehele artikel is gebaseerd op een alleen-reiziger, wie reist met partner en de stereotiepe twee komma één kinderen komt al snel tot een andere afweging...

      • Wat ik zie bij veel gezinnen/huishoudens is dat er vaak ook meerdere auto's in het spel zijn. Komt vaak voor dat beide ouders een eigen auto hebben en soms hebben inwonende kinderen ook een eigen auto zodra ze meerderjarig zijn.

        Daarnaast denk ik dat het per persoon/groep/gezin verschilt welke manier van reizen het goedkoopste is.

  • In België zijn er een pak zwartrijders die zich o.a. in het toilet verstoppen of op de uitkijk staan en kijken waar de controleur gaat opstappen. Ook wordt er enorm veel in 1ste klas plaats genomen terwijl men slechts een ticket 2 de klasse heeft. Men weet dan van niets.....
    De kans dat je wordt gecontroleerd is miniem. De controleurs hebben er begrijpelijk hun buik van vol. Het loopt echt de spuigaten uit en het management steekt zijn kop in het zand!
    Ook lokt controle veel agressie uit en dus steken veel controleurs zich liever weg. En gelijk hebben ze !!

    • Ik reis 2-3 x in de week in België, ik ben hen het geschetste niet tegengekomen.
      De conducteurs controleren gedurende de reis.
      Wie geen kaartje heeft kan een kaartje met een opslag van ik meen 8 E kopen of krijgt bij niet kopen een boete uitgeschreven.
      Een enkele keer werd iemand de deur uitgewezen/ uitstappen.

  • In principe is alles goedkoper in België, want je koopt gewoon een 10 enkele reis ritten kaart voor 102 €. 1 jaar geldig. Standaard Multi en ook 1ste klas voor 157. In de app 3 € goedkoper.

    • Voor de incidentele reiziger. Ideaal.
      De papieren versie is overdraagbaar.
      En je kunt met meerdere personen voor 10,20 E per rit reizen.
      Dus bijvoorbeeld met 3 personen dagtochtje Brussel.
      Vanafgrensstation: Vise/Wezet of Essen naar Brussel v.v. 3 pers. x 10,20 E/p = 60,60 E.
      65+ rijden met Seniorenticket v.v. voor 8,90E.

  • Had erbij geschreven hoe duur de trein in Frankrijk, maar vooral Oostenrijk en Duitsland (ICE) is, dan zul je ontdekken dat Nederland helemaal niet zo duur is!

    • De IC+ICE betreft in Duitsland nog niet 5% van alle treinen. U moet de tarieven in Nederland vergelijken met die van regionaal vervoer in Duitsland om eerlijk te blijven.

  • De hele berekening deugt niet. Wie rijdt er van station naar station? Een reis bestaat uit voortransport, de treinreis en natransport. Dit maakt reizen veel duurder omdat driemaal instaptarief verschuldigd is. Een autoreis is inclusief voor- en natransport. Verder is er het probleem van omwegen die nodig zijn omdat niet overal OV rijdt.

    OV zou een totaaltarief moeten aanbieden met voor- en natransport en zou omwegen niet moeten berekenen. De reiziger is al genoeg gestraft door de extra reistijd voor de omweg.

    • Re instaptarief
      Roerend mee eens, niemand kan me uitleggen waarom een overstap wel verrekend wordt bij bus/tram etc. maar niet bij een trein.

      • NS wil dat niet omdat het tot meer sprinterreizigers zou leiden en sprinters ziet NS als een noodzakelijk kwaad. Daarom wilde NS destijds ook niet meedoen met de strippenkaart.

  • 35,47€ ben ik kwijt voor enkeltje Leeuwarden-Rotterdam. Niet echt aantrekkelijk qua prijs.

        • Lijkt me weinig realistisch. Bij de Nederlandse lonen zouden er dan enorme staatssubsidies nodig zijn.

          • Beste paul, nu worden er ook voor de spitsuren staatssubsidies gegeven.
            Men reist met een werkgeversabbonnement of verrekent de reiskosten met de omzet t.l.v. winstbelasting.
            En je kunt je afvragen welke meerwaarde vele werkenden leveren.
            De afgelopen 30 jaar hebben zgn. Hoogopgeleiden toch niet de daadwerkelijke problemen opgelost, aangepakt. Ze hebben tekort geschoten en daarom kunnen ze thuisblijven, hun ge/verkregen vermogen opeten en dan hun kennis en kunde aanwenden om van een participatie-uitkering een gezond en interessant leven te leiden.
            Het geld in de economie/samenleving dient rondgepompt te worden.
            Enkelen vergaren meer en meer het ten koste van de samenleving, medemensen, natuur en klimaat.
            Inderdaad goed, gratis openbaar vervoer is gewoon te financieren.
            Haal het geld bij hen die het stelen van de samenleving en zij die meer dan een half miljoen vermogen hebben.

          • Hoogopgeleiden hebben niet de problemen opgelost? Hoogopgeleiden hebben vaccins ontwikkeld wat essentieel bleek in de strijd tegen corona. Hoogopgeleiden innoveren en zorgen voor nieuwe technologieën, zodat we steeds beter worden in het opwekken van duurzame energie. U weet wel, vanwege mens, natuur en milieu wat u zo belangrijk vindt. Hoogopgeleiden ontwerpen treininfrastructuur, zodat u uw wekelijkse ritjes kunt maken.
            De afkeer tegen hoogopgeleiden heeft u weer lekker gegeneraliseerd. Ik kan er nog wel in meekomen dat er te veel hoogopgeleiden zijn momenteel, je hebt allerlei mensen van verschillende achtergronden nodig om een samenleving verder te helpen. U claimt dat te doen door zaken te agenderen, maar als je echt wilt veranderen zijn er mensen nodig die iets doen.

        • En op basis waarvan is dat redelijk en de 29,40 (vol tarief) en 17,64 (40% korting) niet? Ik denk dat minder dan tien cent per kilometer echt heel weinig is.

    • Leeuwarden en Rotterdam liggen ongeveer 200km van elkaar verwijdert. Als je uitgaat van de 23 cent kilometervergoeding die over het algemeen wordt gerekend ben je voor deze rit 46 euro kwijt en dit dekt niet eens alle kosten van een auto. Voor alle kosten van een auto moet je minimaal 32 cent per kilometer rekenen en dan ben je al gauw 64 euro kwijt.

      In dit geval vind ik de €35,47 nog best aantrekkelijk.

Share

Recent Posts

Trein Lelystad – Brussel wordt EuroCity Direct

De nieuwe snelle trein tussen Lelystad, Amsterdam Zuid en Brussel Zuid gaat EuroCity Direct heten.…

5 uur terug

Afscheidsinterview: “Ik dacht dat je Railforum kon opheffen”

Je hebt haar naam misschien wel nooit gehoord. Maar in de railsector is ze de…

1 dag terug

September 2025 start dagelijkse budgettrein Berlijn

GoVolta zegt in september 2025 van start te gaan met de dagelijkse lowbudgettrein van Amsterdam…

1 dag terug

Minder door rood na plaatsing flitscamera’s

De nieuwe flitscamera’s bij spoorwegovergangen lijken het gewenste effect te hebben. Sinds de eerste camera’s…

2 dagen terug

Onderzoek naar voordelig ov-kaartje

Het NL-ticket lijkt van de baan nu het Nationaal Openbaar Vervoer Beraad (NOVB) heeft besloten…

5 dagen terug

Zeeuws spoor straks testtraject: ‘bittere pil’

In 2029 rijden er zeker vier maanden lang geen treinen tussen Vlissingen en Goes. De…

6 dagen terug