Spoedoverleg vanwege dasproblemen op het spoor, staatssecretaris zoekt structurele oplossing

Volgens spoorbeheerder ProRail zitten er op veertig locaties in met name het oostelijk deel van het land dassen bij en onder het spoor. Volgens een woordvoerder is dat al jaren bekend en worden deze plekken nauwlettend in de gaten gehouden. Dat het treinverkeer nu op twee plekken langdurig gestremd is door problemen met de das noemt de spoorbeheerder een uitzonderlijke situatie. Dat neemt niet weg dat al wel langer duidelijk is dat dassen duidelijk in opkomst zijn.

Spoedoverleg

Door de dassenburchten in Molkwerum en Esch kan volgens ProRail de veiligheid van treinverkeer niet langer worden gegarandeerd. ProRail-topman John Voppen pleitte er dan ook al voor sneller maatregelen te kunnen nemen, aangezien de gevolgen voor reizigers en goederenvervoerders groot zijn. Hierover is spoedoverleg met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat “betreurt het ten zeerste” dat zo’n 50.000 reizigers per dag getroffen worden door het stilleggen van het treinverkeer tussen Den Bosch en Boxtel. In een Kamerbrief zegt ze met alle betrokken partijen te zoeken naar een structurele oplossing.

40 plekken

De staatssecretaris zegt dat het “haar extra zorgen baart” dat treinreizigers op twee locaties tegelijk hinder ondervinden. Ze dringt er bij ProRail op aan de overlast voor reizigers zo veel mogelijk te beperken.

Omdat de das op 40 plekken zit, en het dier zich op steeds meer plekken vestigt, kan er ook in de toekomst hinder ontstaan door de das. “Ik ga daarom samen met alle betrokken partijen kijken hoe we zowel de belangen van de reizigers per spoor als het belang van de dassen (en andere beschermde dieren) structureel beter kunnen verenigen”, schrijft Heijnen. Ook moet de spoorbeheerder de activiteiten van dassen rond het spoor extra goed in de gaten houden.

Rover: extra treinen nodig

Reizigersorganisatie Rover wil dat de dassen die zorgen voor problemen direct worden verplaatst. Spoorbeheerder ProRail moet hiervoor met spoed een ontheffing krijgen, zegt de organisatie in een reactie op berichten over dassen onder het spoor bij het Friese Molkwerum en het Brabantse Esch. Ook wil Rover dat de NS extra treinen inzet op de omreisroute tussen Den Bosch en Eindhoven. Nu rijden er slechts enkele extra treinen op de omreisroute.

Volgens Rover moeten reizigers in Brabant nu door de verstoring zowel overstappen in Den Bosch als in Tilburg. De organisatie vraagt de NS te kijken naar andere oplossingen, zoals tijdelijke Intercity-verbindingen tussen Utrecht en Tilburg en extra Intercity’s tussen Eindhoven, Tilburg en Breda. NS zet in de spits enkele extra pendeltreinen in tussen Eindhoven en Den Bosch, via Tilburg. Doordat er op een deel van de route ook veel goederentreinen rijden, is het inplannen van veel extra treinen uitdagend.

Bevers en ooievaars

De dassenfamilies in Brabant en Friesland zijn niet de enige dieren die het spoor hinderen. Ook bevers graven soms gaten onder het spoor, om bijvoorbeeld een veilig en droog hol te creëren in de spoordijk. Ooievaars broeden soms bovenop de bovenleidingportalen: gevaarlijk voor de betreffende vogels en takken uit het nest kunnen de bovenleiding en wissels beschadigen.

Dassen, ooievaars en bevers kunnen niet zomaar weggehaald worden, het zijn beschermde diersoorten. Daarom wil ProRail de dieren met maatregelen ontmoedigen om zich ergens boven of onder de ruim 3000 kilometer spoor in Nederland te vestigen. “Je kunt veel voorkomen door er snel bij te zijn”, zegt Maurice La Haye van de Zoogdiervereniging. “Bijvoorbeeld door het bouwen van een burcht op een andere plek aantrekkelijker te maken.”

Kunstburcht

Locaties met veel zand moet ProRail nauwlettend in de gaten houden, stelt La Haye. “Dassen hebben een neus voor goede zandplekken.” In Friesland is veel natte kleigrond, maar het spoor is aangelegd in zand. Dat is daarom juist een fijn plaatsje voor onder meer de dassenfamilie die al jaren bij het spoor in Molkwerum een nest bouwt. In Noord-Brabant kunnen dassen overal voorkomen, al zijn ze het meest te vinden in het midden en oosten van de provincie.

Ook schade van bevers is te voorkomen, zegt La Haye, bijvoorbeeld door de situatie zo te veranderen dat de beesten niet wíllen graven in een spoordijk. Zo is het mogelijk om een sleuf aan te leggen met spoorgrind om de spoordijk te beschermen, legt ProRail op de website uit. Ook wil de spoorwegbeheerder de bever met een kunstburcht lokken naar een andere plek. Onder meer ProRail, Rijkswaterstaat en de waterschappen doen met het eerder opgerichte Kenniscentrum Bever meer onderzoek naar duurzame antibevermaatregelen.

(c) ANP