Financiering Maaslijn rond, problemen voor reiziger nog niet voorbij

De provincies Gelderland, Noord-Brabant en Limburg hebben samen met het Ministerie van Infrastructuur een akkoord bereikt om de Maaslijn te vernieuwen. Die plannen stonden door financiële tekorten op losse schroeven, maar doordat alle partijen nu extra geld op tafel leggen kunnen de verbeteringsmaatregelen doorgaan. Dat is hard nodig, want de prestaties op de spoorlijn staan al jaren onder druk. De reiziger moet nog wel even geduld hebben: pas tussen december 2023 en december 2024 is de upgrade afgerond.

Betrouwbaarheid

Het grootste probleem van de Maaslijn is dat de dienstregeling eigenlijk te krap is. Met de huidige infrastructuur is het zo dat een vertraagde trein alle tegemoetkomende treinen ook vertraagt. “Herstel van deze vertragingen is niet mogelijk zonder één of meerdere treinen te laten uitvallen, wat op dit moment de enige maar vanzelfsprekend vanuit reizigersperspectief onwenselijke beheersmaatregel is” vertelde een woordvoerder van de provincie Limburg eerder dit jaar aan Treinreiziger.nl.

Maatregelen

Om de dienstregeling betrouwbaar te maken, is er op vier plekken extra spoor nodig. Ook moet een deel van de Maaslijn geschikt gemaakt worden voor hogere snelheden. Omdat de treinen in de toekomst door gaan rijden naar Sittard, zal de Maaslijn ook geëlektrificeerd worden. Voor het project was 154,6 miljoen euro beschikbaar. Dat bleek veel te weinig. Volgens de huidige inzichten is er 213 miljoen euro nodig. Doordat de financiering niet gedekt was, was het onzeker of de upgrade van de spoorlijn wel door kon gaan. Nu is dat alsnog rond.

Planning

In de oorspronkelijke planning zou de upgrade van de Maaslijn volgend jaar worden afgerond. Die planning blijkt volkomen onhaalbaar. Het is nu de bedoeling dat het project tussen december 2023 en december 2024 wordt afgerond.

Enorme uitval

Voor de reizigers blijft het in elk geval afzien. Doordat de lijn nu vertragingsgevoelig is, is ook de uitval relatief hoog. Geen enkele trein is binnen Nederland de afgelopen twaalf maanden* vaker uitgevallen dan de trein Nijmegen – Venray. 13 procent van die treinen is niet aangekomen in Venray. In juni vorig jaar was de uitval het hoogst: 23 procent van de treinen kwam toen niet aan in Venray. En als de trein wel rijdt, dan heeft deze regelmatig vertraging (14%).

Reizigersgroei

Een ander probleem is volgens de provincie Limburg de reizigersgroei. Limburg heeft gerekend op een reizigersgroei van 9% tussen 2017 en 2020, en daarna op een groei van eenmalig 6%. De prognoses zijn weliswaar nog niet geactualiseerd, maar de provincie Limburg erkende half januari tegenover Treinreiziger.nl dat de groei hoger zal uitkomen. “Het lijkt er zeer op dat de huidige scope van elektrificatie en partiële spoorverdubbeling niet volstaat om de verdere verwachte toename van reizigers te kunnen faciliteren” aldus een woordvoerder van de provincie Limburg destijds.

Volle treinen

Door de slechte betrouwbaarheid en de reizigersgroei, lijkt de kans groot dat de treinen ook de komende vijf jaar op de Maaslijn vol blijven. “Bij een verdere reizigersgroei zal de zitplaatskans verder afnemen. Omdat treinmaterieel niet in ruime mate voorhanden is, zijn de mogelijkheden om extra treinstellen in te zetten beperkt” legt de provincie uit. Maar ook als Arriva nu al wel meer treinstellen had gehad, waren de problemen volgens de provincie niet opgelost. Dat komt door de infrastructuur. De perronlengtes laten op een aantal stations geen extra lange treinen toe. “Met name voor de drukste treinen van de dag betekent dit dat er weinig mogelijkheden zijn de reiziger extra capaciteit te bieden” vertelt een woordvoerder van de provincie Limburg. Opmerkelijk, want volgens Treinreiziger.nl is er dagelijks slechts één trein die bijna op maximale lengte rijdt.

Collegetijden

Alhoewel de problemen op de Maaslijn voorlopig niet opgelost zullen zijn, ziet de provincie toch mogelijkheden om de drukte in de volle treinen te bestrijden. De provincies en Arriva beloven nog met verbetermaatregelen te komen.
“Niet direct voor de hand liggende oplossingen bieden hier echter wel mogelijkheden en leveren, zo blijkt inmiddels, ook resultaat op” verklaart de provincie. Daarmee doelt Limburg op de aanpassingen van de collegetijden van de Radboud Universiteit en Hogeschool Arnhem/Nijmegen. Vorig jaar maart werd bekend dat op het piekmoment (8:20 uur) de drukte in de treinen rond Nijmegen met circa 19 procent is gedaald. Voor specifiek de Maaslijn geldt dat de trein met aankomst 8:20 uur iets minder druk is geworden, de opvolgende trein is juist drukker. “Spreiding van tijden lijkt daarmee effect te hebben. We onderzoeken of we op meer plaatsen afspraken over spreiding van les-, college- en werktijden kunnen maken” aldus de provincie.

De citaten van de provincie Limburg zijn ruim twee maanden geleden verkregen. Treinreiziger.nl wilde toen al een artikel publiceren over de reizigersgroei en de problemen op de Maaslijn. Dat artikel is echter nooit verschenen, omdat we niet achter de inhoud stonden.

Een lang gekoesterde wens van de provincie Limburg is een sneltrein Nijmegen – Roermond (- Maastricht). Dat zal straks ook na de uitvoering van de verbetermaatregelen niet mogelijk zijn. Voor een sneltrein is een verdergaande spoorverdubbeling vereist en dus ook een aanzienlijk hoger investeringskrediet.