Rail Away viert 25-jarig bestaan
14 jan 2021 9:00
Wie kent het niet? Rail Away. Dit jaar viert het programma zijn 25e verjaardag. Waar veel tv-programma’s na een paar jaar worden ingeruild, is Rail Away nog steeds erg populair. Tijd voor een terugblik.
Terug naar het begin
In elke aflevering staat een bijzondere spoorlijn centraal. De kijker reist mee met een trein en maakt onderweg kennis met zowel het landschap als de cultuur. Markante spoorlijnen overal ter wereld zijn inmiddels aan bod geweest.
Eigenlijk bestaat het programma al meer dan 25 jaar, want in december 1994 werd een pilotaflevering uitgezonden. Daarin werd de Canadese lijn van Vancouver naar Churchill behandeld. Een half jaar later volgde een tweede pilotuitzending. Die uitzending stond in teken van Willem-Jan Holsboer, de grondlegger van de Zwitserse Rhätische Bahn.
Maar het eerste echte Rail Away-seizoen ging in januari 1996 van start. Direct al in dat seizoen reisde het programma de hele wereld over. Zo werd er gestart met een aflevering over Amerika en volgden er vervolgens afleveringen over onder andere Portugal, Sri Lanka, Griekenland, Cuba en Tunesië.
Zwitserland
Gerben van Ommen is dan al betrokken bij het programma. Op dat moment als coördinator, en later als programmamaker. “Afwisselende routes scoren het beste bij onze kijkers. Dan kom je al snel uit bij treinen in de bergen, zoals Zwitserland en Oostenrijk”, vertelt Van Ommen in 2019 aan Treinreiziger.nl.
Het is dan ook niet verbazingwekkend dat er in totaal meer dan 35 afleveringen (gedeeltelijk) in Zwitserland zijn opgenomen. De routes van onder andere de Bernina Express en GoldenPass Panoramic kwamen in het programma aan de orde. Net als de route van de Glacier Express en de trein naar de Jungfraujoch.
- Bij Treinwebshop.nl vind je Rail Away op DVD/BlueRay. Ook via 24Trains.TV kun je een reeks oude afleveringen terug kijken. Gebruik daar de kortingscode TREINREIZIGER10 en ontvang tot 25% korting.
Staat van het land
In een tijd waar bijna alles draait om snelheid, lijkt Rail Away het rustpunt te zijn. Dat komt deels doordat het programma alle tijd neemt om de spoorlijn en de bijbehorende steden te laten zien, maar wellicht ook door de rustgevende commentaarstem. Al sinds jaar en dag wordt Rail Away ingesproken door Bob van der Houven. Alhoewel Van der Houven veel meer inspreekt dan alleen Rail Away, wordt hij inmiddels regelmatig aan zijn stem herkend. “Het gebeurt op de gekste plekken”, vertelt Van der Houven in de Talkshow Op1. Bijvoorbeeld toen hij voor een restaurant wilde reserveren. “Ik kreeg toen te horen: Bent u die man die ‘s avonds over treinen praat?”
Al 25 jaar is het programma over markante spoorlijnen ‘Rail Away’ de ultieme slow-tv. Voice-over Bob van der Houven: ‘’Het regent reacties van mensen die hier intens van genieten.” #Op1 pic.twitter.com/3ZceVgZqrS
— Op1 (@op1npo) January 12, 2021
Eén van de fans van Rail Away is Maarten van Rossum. “Als je goed oplet kun je aan het materieel, aan de snelheid en aan het spoor zien hoe het gaat met een land”, vindt Van Rossum. “Noorwegen is een samenleving, die zit als een huis in elkaar, en ook de trein in Noorwegen is fantastisch”, analyseert Van Rossum in Op1.
Einde niet in zicht
Het einde van Rail Away is nog niet in zicht. Het programma wordt nog altijd goed bekeken. Zo werden vlak na kerst vijf nieuwe afleveringen uitgezonden. De laatste aflevering trok op het hoogtepunt 1,7 miljoen kijkers en gemiddeld 833.000.
Inmiddels zijn er 212 afleveringen, maar dat worden er dus nog meer. Programmamaker Van Ommen heeft nog veel trajecten op zijn verlanglijstje. Japan stond er ook jarenlang hoog op. “Dat is in 2015 voor het eerst gelukt, met twee afleveringen als gevolg. Ik denk dat we nog makkelijk 50 afleveringen in dit land kunnen maken”, vertelt Van Ommen. Toch is het maar de vraag of die er komen, want de productie in Japan is gecompliceerd en kostbaar.
In de nacht na onze 200e aflevering (11 januari) vertrekt de Rail Away Nachttrein. Non-stop twaalf (!) afleveringen achter elkaar vanaf alle continenten. NPO 2. pic.twitter.com/b8lmFMePwt
— RailAwayTV (@RailAwayTV) December 8, 2018
De programmamaker heeft nog meer wensen. “We zouden graag een aantal Zuid-Amerikaanse landen bezoeken, waaronder Argentinië. En ook hebben we veel lijnen in Noord-Amerika op het oog die nog de moeite waard zijn. En ook in Europa zijn er wensen, met name in landen waar we nauwelijks of niet waren (bv. een aantal voormalige Oostbloklanden) of landen met veel meer treinroutes dan we tot nu toe konden laten zien, zoals Spanje en Italië.”
Spoorwegmuseum
Als de coronamaatregelen het toelaten, wordt komende zomer het 25-jarig bestaan gevierd in het Spoorwegmuseum.
Veel afleveringen van Rail Away zijn op DVD/BlueRay verschenen en te koop via Treinwebshop.nl. Ook via 24Trains.TV kun je een reeks oude afleveringen terug kijken. Gebruik daar de kortingscode TREINREIZIGER10 en ontvang tot 25% korting.
De citaten van Gerben van Ommen komen uit een eerder interview met Treinreiziger.nl.
Mooi programma is het. Ook al is het voor een halfuurtje het is een rustpunt tussen de huidige programma ‘s.
Een pracht programma. Alleen jammer dat Van der Houwen de ‘n’ nooit uitspreekt. Het heeft het over treine die rijde naar stede in het weste in de lande (als voorbeeld).
Jammer dat deze mededeling nu pas komt. 11 Januari is inmiddels geweest…
Ik snap je opmerking niet. Wat had je 11 januari willen doen dat? Maakt het veel uit of dit bericht 6 of 14 januari verschijnt? Kennelijk wel?
11 januari 2018 was de 200e aflevering Theo. Heeft niks te maken met het 25 jarig bestaan nu. Beetje onduidelijk van de website.
Ah, nu begrijp ik het. Ik dacht ik schrijf nergens anders 11 januari. Maar dat staat in de geciteerde tweet. Ik heb die meer bijgevoegd om wat korte fragmenten van het programma te kunnen laten zien. Maar dat is inderdaad een tweet van een paar jaar terug. En dat hebben we destijds wel aangekondigd.
Merkwaardig genoeg was volgens wikipedia op 11 januari 2019 de premiere van aflevering 199 en was de 200-ste pas een week later.
Dat klopt, de tweet is alleen uit 2018 (december), vandaar de vergissing van Wiegel. Dit was ons artikel: https://www.treinreiziger.nl/200e-rail-away-aflevering-gevierd-met-nachtspecial/
Dat was inmiddels duidelijk.
Ik noem hier een andere vergissing van ofwel wikipedia danwel treinreiziger.nl. Wat je hier en in het andere artikel de 200-ste aflevering noemt (11 januari 2019, Furka – Zermatt – Matterhorn) was volgens het overzicht van alle afleveringen op wikipedia pas de 199-ste aflevering. Volgens dat overzicht was de 200-te aflevering een week later (18 januari 2019, Annecy – Saint-Gervais-les-Bains – Bellevue).
Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Rail_Away#Seizoen_29
Hoeveel afleveringen van Rail Away ( die de E.O uitzond) bestaan er op dvd?
Volgens mij zijn alle Rail Away-afleveringen wel eens op dvd verschenen, met uitzondering van 4 combi-afleveringen – elk gemonteerd uit twee andere afleveringen – en waarschijnlijk de twee pilots. Dat zou dan 208 officiële afleveringen zijn, maar alleen recentere afleveringen zijn makkelijk te verkrijgen, eventueel met wat speuren op Marktplaats, Bol of Amazon. Op Wikipedia staat een goed overzicht, helaas niet met de DVD-verwijzingen erbij.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rail_Away
Er is wel erg veel focus op Zwitserland, Oostenrijk, etc. Met name Azië blijft erg stiefmoederlijk bedeeld.
Zwitserland is wel erg aanwezig bij Rail Away ja. Oostenrijk valt wel mee in mijn ogen. Ik denk dat nieuwe opnames buiten Europa de komende jaren sowieso niet mogelijk is. Er moet minder gevlogen worden en vooral minder intercontinentaal gevlogen worden. De Corona-crisis is daarbij het gevolg van het massale intercontinentale gevlieg. De EO zou niet moeten stimuleren dat mensen de komende jaren naar Azië, Noord- en Zuid-Amerika of Afrika vliegen en louter nog Rail Away binnen Europa opnemen. Ik zou persoonlijk meer opnames van Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Polen willen zien. Landen met relatief weinig toerisme, relatief dichtbij en vrij goedkoop.
Het is een kwestie van weinig geld en beperkte mogelijkheden. In een land als China maar ook in Oost-Europa wordt zo’n programma al gauw gezien als een potentiële spionageoperatie en moet je voor alles wat je doet tig stempels en documenten in drievoud hebben; Zwitserland begrijpt dat het gratis reclame voor de toeristenindustrie is, is heel behulpzaam, ligt dichtbij en heeft op dat kleine stukje grond een hoeveelheid interessante en mooie spoorlijnen die echt uniek is in de wereld, waar een echte treinliefhebber niet snel blasé over zal doen.
De Sued West Rundfunk heeft net zo lang al de EO ook een programma met als titel “Eisenbahn-Romantik”. Diverse opnamen zijn te vinden op you tube.
we blijven kijken! Maarten heeft gelijk als hij zegt dat je aan het spoor kan zien hoe het met een land gaat. Je vraagt je af hoe sommige treinen nog op de rails blijven! Dat geldt ook voor de betreffende regeringen!
Succes!
Ben de Croock
Een prachtig programma gaat zo door🔝
RailAway is “infotainment” zoals men dat in het Engels zegt. De rustige opnamen ondersteund door een op gepaste wijze verduidelijkende commentaar, staat in schril contrast met documentaires waar men met zeer snel opeenvolgende reeksen van beelden in korte tijd iets wilt tonen.
Proficiat EO, RailAway is een programma voor alle “gezindten” en dat Azië helaas niet of amper aan bod komt, terwijl bijvoorbeeld Java in Indonesië nog veel Nederlands cultureel spoorwegerfgoed heeft en er zelfs een spoorweg museum is in Ambarawa vlakbij Semarang de hoofdstad van Midden Java, ben er zelfs geweest en vele stations uit de Hollandse tijd nog goed onderhouden in bedrijf zijn en de treinen zelfs RECHTS rijden in tegenstelling tot het wegverkeer, is wel te betreuren !
Ooit stelde ik deze vraag rechtstreeks aan de EO en men gaf als reden o.a. op kosten, te duur zegt men maar of dat waar is dat betwijfel ik, logistiek, auteursrechten, technische aspecten. Daarom komt men ook sporadisch buiten de Europese grenzen. Toch jammer dat men daarom o.a. vaak de Zwitserse bergen in gaat lekker dicht bij huis. Gelukkig dat YouTube een alternatief te bieden heeft met of zonder een subtiele commentaarstem…
Een heerlijke serie , zeker in deze vervelende tijd een opsteker .
Komen er ook uitzendingen over Rail A Way over Turkije?
Zolang Turkije op een oranje reisadvies staat waarschijnlijk niet en ik denk/hoop dat het nog heel lang gaat duren (enkele jaren) voordat landen buiten Europa weer een geel (of zelfs groen) reisadvies krijgen. Wil je succesvol de corona-pandemie bestrijden moet je reizen buiten Europa niet toestaan en ook niet aanmoedigen.