OV-ombudsman vraagt duidelijkheid en handhaving mondkapjesplicht
19 nov 2020 12:03
De OV-ombudsman vindt dat er meer duidelijkheid moet komen over de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en over de manier waarop die wordt gehandhaafd. Nogal wat reizigers voelen zich niet veilig omdat niet alle passagiers een mondkapje dragen.
Onvoldoende capaciteit
De OV-ombudsman, die klachten behandelt van gebruikers van het openbaar vervoer, schrijft dit in zijn rapportage over het derde kwartaal. “Het is belangrijk dat goedwillende reizigers met een mondkapje zien dat reizigers zonder mondkapje worden aangesproken op het niet dragen ervan.” Er is volgens de OV-ombudsman bij OV-bedrijven onvoldoende capaciteit om te handhaven.
Medische redenen
Reizigers die vanwege een fysieke aandoening geen mondkapje kunnen dragen, krijgen tegengestelde signalen. De rijksoverheid meldt (op de eigen website) dat deze reizigers aan conducteurs, chauffeurs en buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) simpelweg kunnen melden waarom ze geen mondkapje dragen. Vervoerders stellen echter dat er voor niemand een uitzondering is, ook niet voor mensen die een doktersverklaring hebben dat ze geen mondkapje kunnen dragen.
Omdat de mondkapjesplicht per 1 december wordt uitgebreid, zijn er inmiddels gesprekken tussen de vervoerders en de Rijksoverheid. Keolis meldt op Twitter dat er vooralsnog niets gaat veranderen, terwijl NS sinds kort op de website wel rept over een uitzondering voor chronisch zieken.
OV-ombudsman Bram Hansma zegt de oplossing niet in pacht te hebben. “Er zijn mensen die zich storen dat sommige reizigers geen mondkapjes dragen. In theorie zou je denken: maak een uitzondering voor mensen die om medische redenen geen mondkapje kunnen dragen. Maar dat is moeilijk te controleren en niet te handhaven, zeggen de vervoerders”. Hansma vindt vooral dat de onduidelijkheid moet worden weggenomen.
Zie ook: Tips om mondkapjes te kopen.
Mondkapjes worden o.a. verkocht via caredelta.nl (50 voor 8 euro), Hema (herbruikbaar, 3 voor 5 euro) of via Treinwebshop (Rover mondkapje, 2 voor 9 euro). Natuurlijk zijn er ook op talloze andere plekken mondkapjes te koop.
Mensen die om medische reden geen mondkapje kunnen dragen kunnen toch een gelaatsscherm nemen ?
Helaas mag dat in NL niet. In Duitsland is men hier soepeler in. Zelfs een sjaal is voldoende. De nieuwe mondkapjes wet bevat wel uitzonderingsclausules en ik vind dat nu er een mondkapjeswet wat aanpassingen aangebracht moeten worden voor het OV en ook voor het OV invoeren. Zo kan je in het OV regelmatig niet op 1,5m van medereiziger zitten, dus ook als je zit moet een masker op houden. Wel vind ik dat de uitzonderingsclausules voor mensen met medische en psychische situatie ook in het OV moeten gelden. Ik hecht veel waarde aan de toegankelijkheid van het OV, ook voor mensen met bijv. Astma of COPD.
Het is nu de kans voor de politiek om deze wet even (max. enkele weken) aan te houden en deze fout te fixen.
Dat zou inderdaad een logische oplossing zijn. Jammer genoeg is logica vaak ver te zoeken in het overheidsbeleid: de overheid stelt expliciet dat je geen gelaatsscherm mag dragen als vervanging voor een mondkapje op plaatsen waar dat verplicht is. Bij de uitvoering van sommige beroepen mag wel gekozen worden voor een gelaatsscherm. Een voorbeeld van zo’n beroep is: conducteur.
Conducteurs komen in de trein niet met anderen in contact. Die zitten uitsluitend alleen in de achterste cabine.
Mijn ervaring met de combinatie mondkapjes – OV: de meeste buschauffeurs spreken hun passagiers aan op het (correct) dragen hiervan, met name bij het instappen. In de NS-treinen zijn de conducteurs (pardon: de Hoofdconducteurs) al jaren een zeldzame verschijning, en sinds corona in het land is zie je ze nóg sporadischer. Ja ja, de HC is de chef op de trein, dat willen ze maar al te graag weten. Maar als er één beroepsgroep is die massaal liever lui dan moe is, – en daarmee wegkomt! – dan zijn zij het wel, een schaarse wél werkende enkeling daargelaten. Mijn ervaring in de trein is dat er als regel zat lege zitplaatsen zijn, en als er onverhoopt iemand zonder mondkap zit dan verkas ik. Ik complimenteer de hc’s die wel werken en desnoods handhaven. Een enkele keer heb ik aan een hc, die aan het “werk” is door in een lege cabine chillend door het land te toeren, voorgelegd dat ik hem/haar miste. En dat dat vervelend is omdat er altijd wel “onveilige” reizigers onderweg zijn. De reactie was steeds dat handhaven niet hun taak is, dat het onveilig is voor hen(ondanks hun beschermingsmateriaal!) en dat de reizigers het onderling maar moeten oplossen. Deze desinteresse is tekenend voor de lak die NS heeft aan de reizigers: het zou heel wat nu thuisblijvende reizigers weer over de drempel terug de trein in helpen als die merken dat er service en veiligheid geleverd wordt door zichtbaar en desnoods handhavend treinpersoneel. Een eerste stap zou zijn dat personeel af te rekenen op wat ze daadwerkelijk doen, of uitvreten, bij voorbeeld door te controleren hoeveel tickets ze gescand hebben (of niet), en hun salaris daarop te baseren. Niet leuk voor het gros van de hc’s, maar ze vragen er zelf om. Ze zijn al veel te lang gematst voor hun gemakzucht!
Er zijn juist heel veel mensen die de trein in deze tijd vermijden juist omdat ze een mondkapje op moeten. Heeft niets met bang zijn te maken. Eerder het omgekeerde..
“Nogal wat reizigers voelen zich niet veilig omdat niet alle passagiers een mondkapje dragen.”
Kwestie van goede voorlichting. Als de overheid duidelijk uitlegt dat niet-medische mondkapjes uitsluitend schijnveiligheid bieden, hoeft niemand zich extra onveilig te voelen wanneer een ander er geen draagt.
Is ook niet helemaal waar. Een mondkapje houdt wel wat grote spraak, zing, hoest en niest druppels tegen. (VARA Kassa over mondkapjes) Dus zonder mondkapje is 1,5m afstand houden voldoende en daarbij raak je ook niet besmet als je even langs iemand loop. De app rekent er 10 a 15 minuten voor als je bij iemand in de 1,5m (bereik bluetooth) bent geweest. Tenminste als de ruimte redelijk geventileerd is.
Als de ventilatie ruk is kan je de rest van de maatregelen ook vergeten en dan is geldt wat mij betreft het advies om de ruimte zo snel mogelijk te verlaten; ook als iedereen aan de 1,5m houdt en iedereen een mondkapje draagt.
Ik ben wel van mening dat het mondkapje eigenlijk onderaan het lijstje van maatregelen hoort te staan. Er zal veel meer aandacht moeten komen voor lifestyle en ventilatie.
Volgens de huisregels mag zingen en luidkeels praten toch al niet in de trein. Niezen en hoesten moet je in de elleboog doen en beter zonder mondkapje op, anders eindigt je rochel in het mondkapje en blaas je die vervolgens door te ademen alsnog in het rond.
“Hansma vindt vooral dat de onduidelijkheid moet worden weggenomen.”
De hele discussie is niet van belang. Er geldt een verplichting om een niet medisch mondkapje te dragen in het openbaar vervoer. Net zoals er een verplichting geldt om bij deelname aan het verkeer per auto de gordel te dragen. Een ontheffing kan aangevraagd worden bij de huisarts.
Verwonderlijk is dat ondernemers hoge boetes betalen als ze zich niet houden aan deze verplichting en het OV vrijstelling schijnt te hebben van boetes. Gelijke monniken gelijke kappen. Gebruik de camera’s aanwezig in het ov en beboet overtreders via beeldmateriaal. Versnipper boetes waarvan aangetoond kan worden dat er een medische grond is voor het niet gebruiken van een masker.
Stel de vervoersorganisatie verantwoordelijk voor wat er in hun faciliteit voorvalt. Laat chauffeurs het vervoersmiddel stil zetten bij een overtreding en verwijder de overtreder. Opmerkingen van OV medewerkers als: Ik controleer alleen bij binnenkomst. Voor wat er in de tram gebeurt ben ik niet verantwoordelijk”, zijn drogredeneringen waarachter medewerkers van grote bedrijven en instellingen zich graag verschuilen. Met alle gevolgen van dien.
Camera’s boven de autowegen hangen er tenslotte ook om gebruikers die zich niet houden aan de wegenverkeerswet aan te pakken.
Duidelijkheid verschaffen heeft weinig zin als duidelijkheid constant in twijfel wordt getrokken en/of aanleiding geeft voor twijfel. Er zijn altijd mensen die hiervan vanuit eigen wijsheid misbruik maken.
Helaas leven we niet in een land waarin iedereen het algemeen belang zwaarder weegt dan het individueel belang. Hierdoor blijft er helaas geen andere optie over dan alle volwassenen te behandelen als kinderen en gordels te verplichten tijdens het autorijden.
Ik ben al twee keer op zeer agressief gedrag gestuit omdat ik als reiziger iemand aansprak over het niet juist gebruiken van het mondkapje. En al meerdere keren ben ik onderweg naar werk of huis uitgestapt omdat medewerkers in het OV niet optraden tegen overtreders.
Veilige reis iedereen.
Sorry dat ik het zeg. Waar ik nog een grotere hekel aan heb dan een incidentele reiziger zonder toeter op de snoeter zijn dit soort Chinees achtige toestanden, waar je heel de dag in de gaten gehouden wordt en met boetes en sociaak credit systemen wordt afgerekend. En bovendien als je keurig 1,5m afstand houdt met een mondkapjesloze ben je ook veilig.
Laat iedereen zelf beslissen , hou gewoon 1.5 meter afstand was je handen stuk dan zijn die onhygiënische mondkapjes niet nodig het is alleen maar schijn en maakt meer zieke dan gezonden maar misschien is dit juist wel de bedoeling van Rutte en de Jonge anders verplicht je toch niet iets waarvan je steeds geroepen hebt dat het niet werkt.
Dat van de 1.5 meter gaat alleen meestal niet lukken in de trein, want als er genoeg mensen de trein mijden om 1.5 meter afstand te kunnen houden, schrapt NS treinen uit de dienstregeling zodat je alsnog op elkaars lip zit.
Er zijn ook goedwillende conducteurs m/v die de plicht tot mondkapjes dragen omroepen en benadrukken HOE die moeten worden gedragen. Het helpt helaas niet altijd. Toen ik in de trein zat met twee oudere echtparen – zo te horen virusgekkies – zonder maskers en een conducteur trof wilde ik dat even melden. Maar die conducteur had er ook geen op. Hopelijk wint de verstandige meerderheid die wel een mondmasker draagt. En sinds de controle in de trein lijkt afgeschaft is het gebruik van de eerste klas toegenomen.
Lijkt me sterk dat dit daadwerkelijk gebeurd is.
Het probleem met het nakomen van de mondkapjesplicht is op korte termijn uit de wereld. Zodra de vaccinaties op grote schaal zijn begonnen, naar het zich nu laat aanzien begin 2021, hoeven gevaccineerde mensen in welke publieke ruimte dan ook geen mondkapje meer te dragen: gevaccineerden dragen het corona-virus niet met zich mee, en kunnen anderen niet besmetten en door anderen niet besmet worden. Dit geldt voor theaters, bioscopen, winkels en ook voor het OV. Mondkapjes hebben hun tijd overleefd, en maken plaats voor vaccinaties. Nog even geduld, en dan kunnen de mondkapjes bij gebrek aan nut, noodzaak en effectief gebruik aan de spreekwoordelijke wilgen worden gehangen.
Hoho, tot nu toe hebben de fabrikanten alleen kunnen aantonen dat de vaccins veilig voor gebruik zijn en effectief zijn in de zin dat ze de gevaccineerde zelf beschermen tegen ziek worden. Of het ook voorkomt dat gevaccineerde personen het virus doorgeven aan anderen kan pas blijken nadat er op grote schaal mensen gevaccineerd zijn. Voor het versieren van de wilgen moeten we eerder aan 2022 denken.
Nou had ik mondkapjes besteld bij Rover, maar nog steeds niets ontvangen… De link in bovenstaand artikel blijkt ondertussen ook niet meer te werken.
Kan me niet voorstellen dat men meer dan een week nodig heeft om de bestelling te versturen, zou als briefpost zijn.
En op 1 december gaat de mondkapjesplicht in….. Dat is na dit weekend al!
Rotop met zinloos mondkapje…
Heb altijd erg veel gereisd met de trein. Was elke maand zeker 3 keer in ons land ergens op museum bezoek. Altijd geboft met overstappen, op een heel enkele keer na dan. Vanaf het begin van de CORONA in ons land ben ik niet meer in de trein gestapt. Niet wegens het mondkapje, maar omdat iedereen zo naast mij neer kan ploffen, al of niet met een mondkapje. Ben als de dood besmet te raken, wil nog langer mee dan vandaag!
Er zou duidelijk aangegeven moeten worden waarom er een mondkapjes plicht in het ov is: de anderhalve meter kan niet gehandhaafd worden. Om vervolgens in een leeg voertuig de plicht te handhaven is je reinste onzin.