Moeizame zomer voor internationale treinreizigers

Volle treinen. Vertraagde treinen. Of zelfs uitvallende treinen. Veel internationale treinreizigers hebben er deze zomer mee te maken. NS International erkent de problemen en zegt samen met de buitenlandse partners met man en macht te werken aan oplossingen.

Problemen ICE

Of het nu om de Thalys, ICE of de Nightjet gaat, vlekkeloos verloopt het treinverkeer in Europa allerminst. Met name in Duitsland zijn de problemen groot. “Bij ons initiatief Treinrondreis.nl spreken we bijna dagelijks met reizigers die twee à drie uur langer onderweg zijn, in een enkel geval zelfs vier tot zes uur” vertelt Hildebrand van Kuijeren van Treinreiziger.nl. Enerzijds is de vraag enorm, anderzijds zijn veel treinen defect. Naar verluidt zou zelfs de helft van de ICE-treinen die naar Nederland en Duitsland kunnen rijden aan de kant staan of hebben gestaan.

Begin deze week werden bijvoorbeeld meerdere ICE’s deels door bussen vervangen. Inmiddels vertrekken vrijwel alle ICE’s weer vanuit Amsterdam, maar is er soms een extra overstap te Emmerich nodig. Niet alle ICE’s kunnen namelijk in Nederland rijden. De treinen die wel de mogelijkheid hebben van en naar Nederland te rijden, zijn vaak defect. Dat komt door personeelstekort bij de werkplaatsen van Deutsche Bahn. “Met als resultaat dat bijvoorbeeld bepaald onderhoud aan treinen niet of later kan plaatsvinden” legt woordvoerder Anita Middelkoop van NS International uit.

Arnhem overgeslagen

Terwijl het aanbod hapert, is de vraag naar internationale treinreizen wel enorm. Binnen Nederland zijn lang niet alle treinreizigers terug, maar als het om grensoverschrijdend verkeer gaat, verkoopt NS International nu meer tickets dan voor corona. Daar komt nog bij dat er dit jaar door het vijftigjarig jubileum van Interrail veel meer rondreispassen zijn verkocht. Voor een trein als de ICE is reserveren niet verplicht. Middelkoop: “Het kan daardoor heel druk zijn. Dat vinden we heel vervelend. Een paar keer hebben we uit veiligheidsoverwegingen stations moeten overslaan”. Om dit te voorkomen, roept de vervoerder reizigers op om een reservering te maken. Reizigers binnen Nederland krijgen de oproep om binnenlandse treinen te gebruiken en niet de ICE’s.

Als treinen toch te druk zijn, wordt met name station Arnhem Centraal overgeslagen. Een enkele keer werd zelfs Utrecht voorbij gereden. De ICE 123 (v. Amsterdam 10:38 of 10:08) is bijvoorbeeld op 11, 14, 18, 21, 23, 24 en 31 juli de laatste Nederlandse stopplaats voorbij gereden, net als op 1 augustus. De ICE naar Basel heeft eveneens op enkele dagen Arnhem overgeslagen. Doorgaande reizigers lopen dan al snel twee uur vertraging op, en hebben voor een volgende trein geen gereserveerde zitplek. Middelkoop: “Als zoiets gebeurt dan kunnen reizigers zich bij ons melden. We kunnen reizigers dan omboeken naar een volgende trein of bijvoorbeeld het ticket annuleren”.

Inmiddels is duidelijk dat in elk geval tot 16 oktober niet de volledige dienstregeling gereden kan worden. Met name de ICE 124 (v. 13:26 Frankfurt) en ICE 125 (v. 12:38 Amsterdam) worden ingekort. Deze treinen rijden in veel gevallen alleen tussen Amsterdam en Düsseldorf.

Intercity Berlijn

De problemen beperken zich niet tot de ICE. Wegens personeelstekort is van 11 augustus tot en met 3 september de eerste trein Amsterdam – Berlijn geschrapt (v. 5:02 uur uit Amsterdam), deze trein rijdt wél vanaf Bad Bentheim. Ook de vroege trein naar Nederland (v. Bad Bentheim 8:44 uur) rijdt vanwege personeelstekort niet. Reizigers kunnen met de trein van twee uur later mee.

De trein naar Berlijn doet er vanwege werkzaamheden bovendien gepland tot 1,5 uur langer over. Toen de werkzaamheden werden aangekondigd kregen reizigers vooral het advies om een ticket met de ICE via Duisburg te boeken. Toen was echter niet bekend dat de ICE zo in de knel zou komen.

Nightjet

Net als bij de ICE is ook de vraag naar reizen per nachttrein enorm. Omdat bij de nachttrein reserveren verplicht is, leidt dat echter niet tot overvolle treinen. Wel zijn alle nachttreinen van en naar Nederland deze zomer volledig volgereserveerd. Problemen met uitval zijn er bij de nachttreinen ook nauwelijks, op een enkel incident na. Wel kampt de Nightjet dagelijks met lange vertragingen.

Vooral de nachttrein van en naar Oostenrijk is allerminst punctueel. Uit cijfers van Zugfinder.net blijkt dat de nachttrein naar Wenen de laatste dertig dagen gemiddeld een vertraging had van maar liefst 73 minuten. Zo kwam de trein vrijdag pas rond de klok van 16 uur aan, in plaats van 9:19 uur. Dat is overigens direct de grootste vertraging van de laatste 30 dagen. De nachttrein naar Nederland (uit Oostenrijk) doet het niet veel beter: gemiddeld 50 minuten vertraging.

De Nightjet van en naar Zwitserland doet het wél beter. Die trein heeft bij aankomst in Zürich volgens zugfinder.net gemiddeld een vertraging van 30 minuten. Op ongeveer de helft van de dagen is de trein echter op tijd, of tot een kwartier vertraagd. Ook in de tegenovergestelde richting is de trein uit Zwitserland een stuk punctueler dan de Oostenrijkse Nightjet: gemiddeld 25 minuten te laat. Enkele keren heeft de trein echter Amsterdam niet gehaald.

In Duitsland kampen de Duitse spoorwegen met grote problemen. Door een combinatie van een reeks van defecte treinen en talloze werkzaamheden zijn dagelijks veel treinen bij onze oosterburen vertraagd. In januari had minder dan 8% van de langeafstandstreinen een vertraging van zestien minuten of meer, inmiddels is dat meer dan verdubbeld: 21% had in juli een vertraging van +16 of meer. Als de norm al ligt bij vijf minuten, is zelfs meer dan 40% van de treinen vertraagd.

Thalys

Ook voor Thalys loopt de zomer allerminst soepel. Dat wil zeggen: op de meeste dagen verloopt het treinverkeer prima, maar er zijn enkele rampdagen. Zo strandden duizenden reizigers eind juli in Brussel en Parijs. Treinen die wel reden, liepen soms tot zes uur vertraging op. De gedupeerde reizigers deden op social media hun beklag over het gebrek aan communicatie. Reizigers moesten veelal meerdere uren op het station wachten, zonder enkele informatie. Ook werd er geen onderdak geregeld toen er geen treinen meer gingen rijden.

De directeur van Thalys heeft wel excuses aangeboden, en het bedrijf belooft ruimhartig te compenseren. Echter, vooralsnog wordt het geduld van de reizigers beproefd. “Weer geen reactie van jullie. Geen service. Geen webcare. Wat een teleurstellende ervaring weer. Na zes uur vertraging past dit wel in het plaatje dat ik van de Thalys heb” twittert een reiziger. Een andere reiziger heeft dezelfde ervaring: “Thalys reageert nergens op en komt niet verder dan dat collega’s met vakantie zijn dus het gaat wat langer duren.”

Ook bij Thalys is de vraag groter dan het aanbod: veel treinen zijn volledig uitverkocht. En net als bij de ICE kampt ook de Thalys met meer defecte treinen dan gebruikelijk. Gevolg: Thalys heeft eveneens treinen moeten schrappen. Getroffen reizigers zijn geïnformeerd.

Schiphol

De internationale trein zit al jaren in de lift (corona uitgezonderd). Door de problemen op Schiphol zijn er veel reizigers die dit jaar voor het eerst de internationale trein uitproberen. “Voor nieuwe reizigers is het belangrijk dat de eerste ervaring goed is. Anders zijn reizigers sneller geneigd af te haken” denkt Van Kuijeren. Volgens hem moet er snel een actieplan komen om de capaciteit voor de internationale trein uit te breiden. “Ook moet met name in Duitsland de kwaliteit echt omhoog.”

De hinder op een rij:
* De meeste Thalys treinen rijden. Er zijn tot en met 30 september dagelijks een aantal ritten geschrapt. De meeste tussen Brussel en Parijs. Getroffen reizigers krijgen van Thalys bericht.
* Richting Duitsland kunnen de treinen overvol zijn, en wordt incidenteel Arnhem overgeslagen door de ICE. Reizigers worden dringend aangeraden een zitplek te reserveren.
* Tot en met 16 oktober vervalt ICE 124/125 tussen Düsseldorf en Frankfurt en ICE 129 rijdt zaterdags niet verder dan Keulen Deutz.
* In elk geval tot en met 15 augustus moeten reizigers van de ICE rekening houden met een extra overstap in Emmerich of Düsseldorf.
* De treinen 242 en 245 (Amsterdam – Berlijn) worden geschrapt tussen Amsterdam en Bad Bentheim (en v.v.)
* In Duitsland moeten reizigers rekening houden met een grote kans op (aanzienlijke) vertragingen.