fbpx
Foto: Stefan Verkerk

Internationale dienstregeling 2023 van start

In vrijwel heel Europa, inclusief Nederland, is vandaag de nieuwe dienstregeling voor 2023 van start gegaan. De Nederlandse dienstregeling is traditiegetrouw weer op papier verschenen (zie spoorboekje 2023). In dit artikel een aantal opmerkelijke wijzigingen in de internationale dienstregeling op een rij.

Wijzigingen nachttreinen

De Oostenrijkse spoorwegen komen weliswaar dagelijks rijtuigen tekort, dat weerhoudt de ÖBB er niet van om het netwerk verder uit te breiden en te vernieuwen.

  • Bij de nachttrein naar Wenen en Innsbruck zijn er op het eerste oog geen wijzigingen. Toch klopt dat niet helemaal. De locwissel te Keulen West komt te vervallen op dagen dat er niet gecombineerd hoeft te worden met de trein uit Brussel. Dat moet helpen de trein betrouwbaarder te maken. De nachttrein Amsterdam – Wenen / Innsbruck staat nu bekend om zijn vertragingen.
  • Tussen Zürich en Praag rijdt er nu een tweede nachttrein. Er reed al een nachttrein via Linz (Oostenrijk), nu komt er ook een nachttrein bij die via Basel, Leipzig en Dresden rijdt.
  • De nachttrein München – Venetië / Boedapest / Zagreb start voortaan in Stuttgart. Dit is vooral handig voor treinreizigers uit Parijs. Voor Nederlanders maakt het op de totale reistijd niet uit, wel is het nu mogelijk eerder in de nachttrein in te stappen.
  • De nachttrein Wenen / München – Milaan gaat doorrijden naar Genua. In Milaan stopt de trein voortaan op een ander station (Milaan Rogoredo, in plaats van Milaan Porta Garibaldi).
  • In september is de nachttrein Hamburg Altona – Stockholm van start gegaan. Hier waren aanvankelijk niet alle rijtuigen toegelaten op het spoor, waardoor slaaprijtuigen ontbraken. Dat behoort nu tot het verleden.
  • RegioJet start met een nachttrein Praag – Krakau – Przemyšl (bij de grens met Oekraïne).

Andere wijzigingen

  • Handig voor Nederlanders: vanuit Düsseldorf gaan er meer ICE-treinen rijden naar Basel. De ICE’s Basel – Keulen worden namelijk doorgetrokken naar Hamburg, stoppen ook in Düsseldorf, en gaan ook in het weekend rijden.
  • De treinen Mons – Aulnoye komen te vervallen. In 2018 werd de trein geïntroduceerd, en werd er nagedacht over een directe intercity naar Parijs.
  • Tussen Frankrijk en Spanje wordt het aantal treinen verminderd. De samenwerking tussen RENFE (Spaanse Spoorwegen) en de SNCF (Franse spoorwegen) is gestopt. SNCF blijft de treindienst Parijs – Barcelona verzorgen. Treintickets zijn nu ook te koop via NS International. De treindienst Marseille – Madrid en Lyon – Barcelona komt te vervallen.
  • Tussen Oslo en Stockholm gaan er meer treinen rijden.
  • De treinen Zürich – Venetië krijgen een gewijzigde dienstregeling, en gaan aansluiten op de nachttrein Amsterdam – Zürich. De overstaptijd bedraagt circa 30 minuten. Dit maakt de aansluiting kwetsbaar bij vertraging. Eventueel kunnen treinreizigers eerder uitstappen (Basel) en per binnenlandse trein naar Arth Goldau reizen, om daar de trein naar Venetië te nemen.

Kleine wijzigingen

De RE18 Maastricht – Aken wordt circa 7 minuten sneller. Voor reizigers van Zwitserse panoramarijtuigen is er ook nieuws. Vanaf juni zullen de EuroCity’s Graz – Przemyśl gereden worden met Zwitserse rijtuigen, inclusief een Zwitsers panoramarijtuig.

Geraadpleegd: Seat61.

0 0 stemmen
Artikel waardering
50 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Hanzeboog2012
1 jaar geleden

Opvallend véél wijzigingen met nachttreinen. Voor de meeste Nederlanders niet erg interessant. Tenzij de nachttrein naar Nederland rijdt.

Het aantal treinreizigers van/naar Basel zal héél gering zijn. Maar de ICE Basel – Keulen/Hamburg kan indirect door andere Nederlanders gebruikt worden. Maar dat zal marginaal zijn.

Marin
1 jaar geleden
Antwoord aan  Hanzeboog2012

Zou een trein in de middag van Amsterdam naar Basel interessant kunnen zijn voor reizigers richting Zuid-Duitsland en Zwiterland? Nu is er alleen de trein in de ochtend die vanuit Amsterdam naar Basel rijdt.

Hanzeboog2012
1 jaar geleden
Antwoord aan  Marin

Blijkbaar zijn er te weinig Nederlandse treinreizigers voor DB die reizen tussen Amsterdam – Zuid Duitsland/Zwitserland. Zelfs als de ICE in de middag vertrekt vanaf Amsterdam Centraal.

De ICE Amsterdam – Basel is toch vooral bedoeld voor de Duitse treinreizigers. Wil de Nederlandse treinreizigers van Keulen/Frankfurt toch verder reizen kunnen ze overstappen op Köln Hbf of Frankfurt Flughafen Fernbahnhofe.

treingraag
1 jaar geleden
Antwoord aan  Hanzeboog2012

TUI heeft nu ook winterslaaptrein naar Tirol met of zonder hotel. Alpen Express levert alleen de reis.
TV laat niets meer zien helaas, opstart was altijd in het nieuws even, jammer.

Hanzeboog2012
1 jaar geleden

Mis in dit artikel de ingebruikname van de HSL Ulm – Stuttgart. Onderdeel van Stuttgart 21.
Station Stuttgart heeft nog geen ondergrondse gedeelte. Daar wordt aan gewerkt.

Maar de HSL Ulm – Stuttgart zorgt voor verdere reistijd verkorting tussen München – Stuttgart – Frankfurt waardoor de ICE met een mix van ABS en NBS met 200 – 250 km p/u rijdt. Op de nieuwste Neubaustrecke rijdt de ICE met 250 km p/u.

De oude spoorlijn Stuttgart – Ulm met vele krappe bochten en hellingen zal zoal niet meer door een ICE bereden worden. Hier waren hoge snelheden niet mogelijk. Waarschijnlijk zullen goederentreinen en regionale/lokale treinen op het oude spoortraject rijden.

Hanzeboog2012
1 jaar geleden
Antwoord aan  Hanzeboog2012

Linkje NBS Stuttgart – Ulm:

https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Hogesnelheidslijn_Wendlingen_-_Ulm

Volgens Duitse media zal de tijdswinst eerst 15 minuten zijn. Pas als de Stuttgart 21 met een ondergrondse deel gereed is zal de tijdswinst 30 minuten zijn.

treingraag
1 jaar geleden

Zurich – Venetie via Milaan?

Marc vd Broek
1 jaar geleden
Antwoord aan  treingraag

Afgelopen oktober kwamen we met de trein uit Rome en stapten in Milaan over op de EC naar Zürich. Die Zwitserse trein ( type Giruno ) kwam inderdaad uit Venetië.

Eend
1 jaar geleden

Er rijden wel heel weinig directe treinverbindingen naar Spanje. Voor de
opening van de HSL van Barcelona naar
Perpignan was het veel beter. Met nachttreinen
naar Parijs-Barcelona, Madrid, Barcelona- Zürich/Milaan en Montpellier- Alicante.
Geen wonder dat de reizigers het vliegtuig nemen.

bert sitters
1 jaar geleden

Bij de grensovergang Hendaye – Irun reden de Franse treinen ooit door naar Irun en de Spaanse treinen tot Hendaye. Nu moet je in Hendaye overstappen op het smalspoortreintje van Euskotren dat in Irun niet stopt in de buurt van get station van de Spaanse spoorwegmaatschappij RENFE.

Giuseppe
1 jaar geleden
Antwoord aan  bert sitters

Het gedeelte tussen Irún en Astigarraga (ten zuiden van San Sebastian) wordt de komende jaren (tot voorjaar 2025) voorzien van een derde rail Europese spoorbreedte):
https://www.adifaltavelocidad.es/-/adif-av-inicia-las-obras-de-implantaci%C3%B3n-del-ancho-est%C3%A1ndar-entre-astigarraga-e-irun
Dit gedeelte sluit dan aan op de LAV Y-Vasca naar Vitoria-Gasteiz (en Bilbao). Waarschijnlijk tegen het eind van dit decennium zal er dan vanuit Frankrijk, zonder omsporing, naar Madrid gereisd kunnen worden. De komende tijd zal het gedeelte Irún San Sebastian slechts zeer beperkt beschikbaar zijn.

Hanzeboog2012
1 jaar geleden
Antwoord aan  Eend

Weer een negatieve rol van SNCF. Eerder participeerde SNCF in consortium NTV die met AGV Italo inmiddels succesvol concurreert met Trenitalia op Italiaanse HSL. Terwijl SNCF kort daarvoor samen met Trenitalia de TGV inzette tussen Parijs – Milaan.

De samenwerking met de Spaanse Staatsspoorwegen via dochteronderneming AVE ging een tijd goed. Maar nu SNCF zich commercieel kan verrijken laten ze de Spaanse Staatsspoorwegen vallen. Aan de tegenreactie van RENFE met ideeën over Parijs – Londen is te lezen dat RENFE SNCF inmiddels als concurrent ziet i.p.v. partner.

Niet de eerste keer dat andere spoorvervoerders op het Franse spoor getraineerd worden. Zie DB, Trenitalia en AVE/Renfe. De EU moet dan ingrijpen. Als staatssecretaris Vivianne Heijnen moet verschijnen bij EU omdat NS een (onterechte) onderhandse gunning heeft gekregen moet SNCF ook op worden aangesproken. Gelijkwaardige behandeling.

RENFE moet zelf het initiatief nemen om de frequentie op de HSL Barcelona – Perpignan te verhogen. Eerst richting Lyon/Marseille/Lille. En op lange termijn Brussel/Amsterdam (zomerperiode).

Erno-Berk
1 jaar geleden
Antwoord aan  Hanzeboog2012

Die TGV Amsterdam/Bruxelles-Barcelona blijft toch een stokpaardje voor sommige mensen. Alleen hde afstand tussen Amsterdam en Barcelona is met 1.500 kilometer te groot. Als je vanuit Amsterdam 1.500 kilometer naar het oosten reist, in welk land kom je dan? Één hint: je eindigt niet in Polen.

Naast de te grote afstand speelt ook mee dat een TGV geschikt gemaakt moet worden om in Spanje, Frankrijk, België en Nederland te kunnen rijden. Hier zit een hoog kostenplaatje aan vast en wie gaat dat betalen.

Tenslotte hebben Amsterdam als Barcelona een probleem met massatoerisme. Dan moet je vooral niet nog een directe trein tussen deze twee probleemsteden gaan rijden. Dan zet je nog meer druk om de leefomgeving van Amsterdam en Barcelona door nog meer toeristen naar deze steden te laten trekken. Dat moet je niet willen.

Nee, begin eerst eens of het überhaupt mogelijk is om rechtstreeks tussen Lille/Strasbourg en Barcelona te gaan rijden. Vanuit Lille kun je verder reizen naar België en Nederland, vanuit Strasbourg kun je verder reizen naar Duitsland en je hoeft niet in Paris over te stappen. Dat is al een enorme verbetering ten opzichte van de huidige situatie. Rechtstreeks Amsterdam/Bruxelles-Barcelona is gewoon niet realistisch.

Anoniem
1 jaar geleden

Geen beginnen aan met die nachttreinen en internationale lange-afstandstreinen. Je moet wel een ijzeren geduld hebben. Op dit moment heeft de nachttrein uit Wenen in Arnhem al 196 minuten vertraging, dus 3 uur en 15 min. En het loopt nog op. Slopend en desastreus voor vertrouwen.

Anoniem
1 jaar geleden
Antwoord aan  Anoniem

Nu al 255 minuten vertraagd.

David Nijenhuis
1 jaar geleden

Voordeel is dan weer wel dat je 25-50% terug krijgt als je 1, resp. 2 uur vertraging oploopt (met de peperdure toeslagen voor de slaaprijtuigen wel een aangename verrassing, het moeten werken met meerdere kaartjes maakt een gecombineerde reis met de NightJet onnodig duur en bij het missen van een aansluitende trein op een ander kaartje betekent dat: kaartje voor de verdere reis verscheuren en een veel duurdere nieuwe kopen!). Als ik naar bijv. Hongarije ga, plan ik in Wenen minimaal 2 uur in om daar zo min mogelijke verdere last van te krijgen.

bert sitters
1 jaar geleden

Logisch dat Bergen – Aulnoye is opgeheven. Dit Krabbenbos-boemeltje trok nauwelijks reizigers.
Men hoopte op een “gewone trein” van Brussel naar Parijs via de oude lijn naast de hogesnelheidstreinen.

Anoniem
1 jaar geleden
Antwoord aan  bert sitters

Men wil geen mobiliteit mogelijk maken voor de gewone man.
Betaalbare mobiliteit zoals komend in duitsland is ver te zoeken, bij de “heren” beleidsmakers, spoorwegenchefs.

David Nijenhuis
1 jaar geleden
Antwoord aan  Anoniem

Dat klopt. Niet alleen treinen die voor velen op vrij onchristelijke tijdstippen reed, maar ook geen mogelijkheid om een dagpas voor dat gebied te kunnen kopen. Als dat gebied Duits was geweest, bestond er allang een rondreiskaart, of een mogelijkheid tot een schappelijke prijs tussen bijv. Namen en Valenciennes, of Bergen-St. Quentin te reizen.

NMBS staat vooral bij klassieke treinen berucht om z’n logheid en stuurt de reiziger het liefst in de veel duurdere TGV en Thalys. Het is mede te danken aan beheerscontracten dat er tussen Brussel en Amsterdam (weer) een gewone intercity is gaan rijden, want als de Fyra een goed werkend product was geweest, was het dure tarief met treinbinding in stand gebleven. De Black-Friday-Deal die je recentelijk kon kopen (en waarvoor dus op de Beneluxtrein treinbinding geldt) moet je zien als een onderzoek om te kijken hoe daarop gereageerd wordt en hoever spoorwegmaatschappijen daarbij kunnen gaan. De snelle Intercity die tussen Brussel en Amsterdam gaat rijden wordt een trein waarbij je (deels) moet vastleggen met welke trein te gaan reizen. Ik voorspel dat het op een chaos gaat uitlopen en dat het boetes, bijbetalingen en ellenlange discussies tussen reiziger en controlerend personeel gaat opleveren. Er worden nu al geregeld boetes en nieuwe kaartjes uitgeschreven omdat in elke trein er ongeoorloofd in de 1e klas gezeten wordt, en af en toe ook gereisd wordt op (veel goedkopere) kaartjes via de grens bij Roosendaal, (met dank aan het NMBS-personeel die reizigers niet terug naar de 2e klas doorverwijst, maar niet te benauwd is om de reiziger met hun eigen gemaakte fouten te confronteren.

Rian van der Borgt
1 jaar geleden

Wenen/München – Milaan gaat zelfs doorrijden naar La Spezia (via Genua).

Rian van der Borgt
1 jaar geleden

Wenen/München – Milaan gaat zelfs doorrijden naar La Spezia.

Hildebrand (Treinreiziger.nl)
1 jaar geleden
Antwoord aan  Rian van der Borgt

Ik zag het later inderdaad, en zelfs dagelijks.

Hanzeboog2012
1 jaar geleden
Antwoord aan  Rian van der Borgt

En als HSL Klagenfurt – Graz (eindelijk) in gebruik wordt genomen kan er zelfs rechtstreeks tussen Wenen – Venetië gereden worden.

bert sitters
1 jaar geleden
Antwoord aan  Hanzeboog2012

Is een gigantische operatie door een massief waar geen autoweg doorheen loopt.
Als deze verbinding klaar is, dan is de trein veel sneller dan de auto.

Brabo
1 jaar geleden

Trein uit Wenen was vanmorgen weer 270 minuten te laat.

Eend
1 jaar geleden
Antwoord aan  Brabo

Dit ligt vooral aan Duitsland. Het jarenlang
te weinig geld in het spoor geïnvesteerd.
Duitsland moet op korte termijn heel snel
het spoor verbeteren. China kan als voorbeeld
dienen. Chinees Railway zou Duitsland in
korte tijd hoogwaardig spoorwegnet kunnen
maken.

Erno-Berk
1 jaar geleden
Antwoord aan  Eend

In China kunnen snel veel spoorwegen aangelegd worden doordat China een dictatuur is. Woningen worden zonder pardon gesloopt, met de natuur wordt geen rekening gehouden. Duitsland is een democratie en daarbij worden ook rekening gehouden met omwonenden en natuurorganisaties. Het aanleggen van spoorinfrastructuur duurt daardoor lang in China.

Eend
1 jaar geleden
Antwoord aan  Erno-Berk

In China wordt echt wel rekening gehouden
met de milieu effecten. De bevolking heeft
bezwaar gemaakt tegen de magneet trein
van Shanghai naar Hangzhou. Een massale
handtekening petitie was succesvol.
In Nederland luistert de overheid geheel
niet de bevolking denk aan het doorknippen
van de Amstelveenlijn,
het verminderen van aantal perrons op CS
waar de meeste reizigers ook niet op te
wachten staat enzovoort.

vissers
1 jaar geleden

Vwb klein grensverkeer:
Mons-Aulnoye was bedoeld voor grenswerkers, ik meen in feite om werkelozige fransozen te stimuleren in d´n Bels beter betaald en verzekerde jobs te nemen. Die vlieger ging dus niet op. Er komt wel een sterk verbeterde sneldienst van de TEC tussen die 2 en ook sterk verbeterde dienst Charleroi-Erquelinnes-FR/Maubeuge, die als ALT voor gierige passholders kan dienen.
Als je toch dat Euskotren treintje neemt kan je beter tot Donostia=ex San Sebastian blijven zitten voor meer RENFE. Maar juist daar zijn de 2 estaciones wat verder uiteen-in Irun is het enkel brug+weg oversteken.
In de uiteengevallen Balkan etc is vooralsnog totaal geen sprake van welke kleine verbetering dan ook qua spoor met treintjes over rails.

Erno-Berk
1 jaar geleden
Antwoord aan  vissers

De Hongaarse en Servische regering zijn bezig om de spoorlijn Budapest-Novi Sad-Beograd te verbeteren, maar je zit nog steeds met grenscontroles op de Hongaars-Servische grens.

Hallo deutschland
1 jaar geleden

R18
Moet heerlen- Aachen zijn.
Trein rijdt niet mee verder.
Ipv perron 4 komt de trein uit Aachen nu op perron 3 aan waarvandaan hij ook vertrekt.
Aansluiting op ic naar eindhoven bijna onmogelijk.
Veel verwarring bij internationale reizigers en reizigers uit het noorden.
Bij aankomst in Aachen moet je de trein naar koeln op een ander perron zoeken, staat niet meer aan overzijde aankomstperron.
Een dikke 0 voor de planners.
Het lijkt wel of men het reizen zoveel mogelijk onmogelijk,niet attractief maken wil.
En de trein vertrekt te laat of valt uit en komt te laat aan.

Anoniem
1 jaar geleden
Antwoord aan  Hallo deutschland

De overstaptijd in Heerlen vanuit Eindhoven wordt 7 minuten. Hoezo is dat onhaalbaar?

Hallo deutschland
1 jaar geleden

Men broedt op dienstregeling hele jaar dan moet men tenslotte met iets komen, wat in de praktijk niet of zeer slecht werkt.
Meestal geen affiniteit met reizigers vanuit hun burostoel!

Anoniem
1 jaar geleden

Wat gebeurt met het rondje aachen – heerlen – maastricht luik- verviers – aachen in beide richtingen.
Het wordt opgeknipt.
Aachen – heerlen; heerlen – maastricht
; maastricht – luik; luik – verviers; verviers – aachen.
Een rondreis Aachen- aachen euregioreis wordt ipv 2 uur 5 uur.
Wat voor treinplanners!

Karel Geerts
1 jaar geleden
Antwoord aan  Anoniem

Er is nooit een rondje gepland, alleen een verbinding Aachen-Heerlen-Maastricht-Luik. De zin van zo’n rondje ontgaat me trouwens ook.

Hildebrand (Treinreiziger.nl)
1 jaar geleden
Antwoord aan  Karel Geerts

Maastricht-Aken lijkt nog niet goed in de internationale reisplanners te staan. Rondje is weinig zinvol. Luik – Aken zal weinig reizigers trekken van begin tot eindpunt. Maar Luik – Valkenburg kan nuttig zijn, en Maastricht – Aken ook

David Nijenhuis
1 jaar geleden

NMBS werkte daar zelf ook aan mee door op een gegeven moment de EuRaixPress na Spa ipv Luik te rijden. Die trein was sowieso al niet aantrekkelijk, oud materieel, vrij langzaam. De Drielanden trein wordt pas weer interessant, als ARRIVA ook tussen Maastricht en Luik mag gaan rijden. Je kunt wel iets snellers maken, maar dan zou de verbinding via Simpelveld hersteld (en deels heraangelegd moeten worden, want wat met Veendam-Stadskanaal kan, moet met Schin op Geul-Aachen-Simpelveld ook kunnen!). Misschien waren de Duitsers iets te snel geweest met het opbreken van het stuk Vetschau tot de aansluiting en hadden de Zuid-Limburgse beleidsmakers iets te snel nee tegen de Avantislijn gezegd.

Anoniem
1 jaar geleden
Antwoord aan  Karel Geerts

Als er naar beide kanten gereden wordt.
Aachen – verviers- luik – maastricht – heerlen – aachen en tegelijkertijd aachen – heerlen – maastricht – luik – verviers – aachen bedien je de reisbehoefte en ontmoeting in de Euregio.
Nu kan je het rondje maken met overstappingen. Het moet echter 1 lijn zijn.
Die dan 2 x per uur beide richtingen bedient.
Er shoppen vele walen uit regio verviers, welkenraedt in aachen die de trein, nu die ouwe boemeltrein, die veelvuldig gestrande ICE reizigers Brussel – koeln – Frankfurt vice versa dient te vervoeren.
Dus directe verbinding brussel – luik – verviers – aachen op RE nivo.

Anoniem
1 jaar geleden
Antwoord aan  Anoniem

Station heerlen – landgraaf – eygelshoven liggen in oostelijke mijnstreek waartoe ook voerendaal, klimmen toebehoren met RB verbindingen met heerlen, maastricht, waar meer dan 225.000 mensen wonen excl. Toeristen die dan meer te bereizen hebben in de euregio: Eifel, Ardennen steden als aachen, luik, hasselt en niet te vergeten de mensen die of markt eygelshoven (duitse reizenden)of Kaufland herzogenrath (nederlandse)voor hun boodschappen de trein gebruiken.

Anoniem
1 jaar geleden

Meerwaarde voor hollandse dagjesmensen naar het buitenland, de euregio.het buitenland kort bij.

Anoniem
1 jaar geleden

Woon – werkverkeer expats regio Eindhoven, Maastricht, Aachen en niet te vergeten studentenhuisvesting Aachen, maastricht in Parkstad. Of culturele uitwisseling, verbroedering walen, duitsers, vlamingen, lui uit maastricht en parkstad..

Kees Harinck
1 jaar geleden

Let ook op de concurrentie voor SNCF in Frankrijk: Trenitalia biedt (met stuntprijzen) 2 × per dag Paris-Milano Centrale (!), en daarnaast 3 x Paris-Lyon

Loek Voorn
1 jaar geleden

Graz – Przemyśl met Zwitserse rijtuigen???

Bij de rijtuigsamenstelling van EC 104 op de Duitse reisplanner staat het volgende:
Betreiber: PKP Intercity, Ceske Drahy, Österreichische Bundesbahnen

Loek Voorn
1 jaar geleden

Aanvulling: Graz vertrek 5:25 u en Przemyśl aankomst 17:12 u voor als je het wilt checken.

k
1 jaar geleden

Voor mij is de lol er af,niet eens fatsoenlijk een Interrail verkrijgbaar; treinreiswinkels gesloten en …niet eens meer een buitenlands spoorboek verkrijgbaar ;trof meerdere keren in Duitsland dat men in ICE moest staan ; nou het lijkt steeds meer alsof men met de trein MEEMAG 1

margo van der Weij
1 jaar geleden

wat is een goede betaalbare verbinding met utrecht en het noorden van italie.
Wij zijn 65 plus en hopen op een goede verbinding
zodat we niet al te vermoeid aankomen

Nelie Engelgeer
1 jaar geleden

Welk perron moet ik zijn voor de Franse hogesnelheidstrein van Barcelona naar Madrid?