Gratis OV in Luxemburg van start
02 mrt 2020 14:52
Als eerste land in de wereld heeft Luxemburg het openbaar vervoer voor iedereen gratis gemaakt. Met ingang van zaterdag hoeft niemand nog een kaartje te hebben in bus, tram en trein. “Simpelweg instappen en meerijden”, vatte minister van Mobiliteit, François Bausch, de nieuwe situatie bij de start zaterdag samen.
Hij hoopt dat mensen, in het door verkeersopstoppingen geplaagde land, massaal de auto laten staan en het OV pakken. De invoering van gratis openbaar vervoer werd feestelijk ingeluid. Op stations was er muziek en werd er gedanst. In treinen en trams hielden artiesten mini-concerten. “Het is een grote dag”, aldus Bausch. Gratis OV maakt onderdeel uit van een groot project voor infrastructuur. Het land, met circa 620.000 inwoners, geeft tot 2027 circa 4 miljard euro uit voor verbeteringen van bus- en treinverbindingen. Jaarlijks kost het de regering zo’n 41 miljoen euro om iedereen gratis vervoer te bieden.
De 1e klas is niet gratis geworden. Een enkeltje in de 1e klas kost 3 euro, een dagkaart 6 euro. Het openbaar vervoer in Luxemburg was altijd al voordelig. Zo kostte een dagkaart 4 euro. Slechts een beperkt deel werd met de reizigersopbrengsten van 40 miljoen euro gefinancierd.
Goed openbaar kost geld
Alhoewel gratis openbaar vervoer fantastisch klinkt, stelt redacteur Hildebrand van Kuijeren dat dit voor Nederland geen goede oplossing zou zijn. “Goed openbaar vervoer kost geld. Linksom of rechtsom moet dat betaald worden. Bovendien hebben veel vervoerders nu al moeite alle reizigers te vervoeren. Maar het is wel belangrijk dat het openbaar vervoer betaalbaar is. Wat dat betreft vindt ik het voorbeeld van Wenen mooi.”
OV-Magazine meldde eerder dat de Weense stadsvervoerder de afgelopen jaren een fors marktaandeel heeft weten te verwerven. Meer mensen in Wenen hebben nu een OV-kaart dan dat er autobezitters zijn. De politiek besloot in Wenen de prijs van het jaarabonnement te verlagen van een toch al bescheiden 490 euro naar 365 euro; een euro per dag dus. Dat was ook de slogan waarmee het abonnement aan de man werd gebracht. En met succes.
© ANP / Treinreiziger.nl
“Goed openbaar vervoer kost geld. Linksom of rechtsom moet dat betaald worden.”
Inderdaad, net zoals dat geldt voor heel de ‘openbare weg’, met stoeptegels, lantaarnpalen, tig-baans asfaltwegen en ga zo maar door.
Luxemburg heeft nu écht ov: openbaar vervoer dat werkelijk *openbaar* is. Nu de rest van de aardbol nog!
Helemaal mee eens. Reken maar eens uit wat er aan ov wordt betaald dat niets met vervoer heeft te maken: plastic kaarten, pooortjes, salaris
sen directies, controleurs.auto,s vervuilen gratis jouw lucht, belast ze en stop dat in vervoer voor allen (wel het aanbod verbeteren). Dat noem ik pas echt beschaafd vervoeren.
Buiten de spitsuren rijden in mijn toch niet bepaald kleine stad de lijnbussen m.n. vrijwel leeg. Het autogebruik schijnt te groeien in populariteit, gezien de dagelijks groeiende files. Zodra de tieners hun rijbewijs hebben gehaald stapt men in de mogelijk ook nog tweedehans auto. Dit moet de autoriteiten toch tot nadenken stemmen In de spitsuren zijn deze bussen overwegend bezet met studenten, en’savonds rijden deze eveneens vrijwel leeg. Daar is de vervoersintensiteit ook op afgestemd. Volwassenen en ouderen mijden kennelijk het openbaar vervoer. Ik turf dit verschijnsel al diverse jaren, als nabij bus en treinstation wonende. Tekenend dus. In ons buurland België m.n. kan men als 65+er al jaren met trein en bus {De Lijn] voor een habbekrats het Vlaanderenland doorkruisen. Bestaat ook al jaren. Dus kennelijk met succes, plus een betere bezetting van de afzonderlijke ritten. Ik denk dat het initiatief van Luxemburg vele ogen zullen openen mede door de publiciteit omtrent hier te lande. Begrijp me niet verkeerd, ook ik ben O.V. gebruiker en geloof in nut zowel noodzaak van goed en goedkoper O.V. Voor de ruimte op de wegen , in steden, het milieuaspect. enz.
De NS heeft ook een senioren abbonoment hoor. En vergis je niet, de dienstverlening in België is van een ander niveau en rammelt aan alle kanten.
Denk je? De treinen zijn daar in ieder geval lang genoeg. Tot diep in de avond wordt de dienst Hasselt – Oostende met 16 dubbeldekkerbakken gereden. Kom je aan op Roosendaal om daar de trein naar Tilburg te nemen, staat er een lullig NS treintje met maar liefst 4 dubbeldekkerbakken klaar. En staan dus.
Preken voor de eigenparochie van gratis reizen van senioren. De waarheid en begroting met lasten voor de werkende gemeenschap doen er niet oe.
Kaartverkoop, kaartcontrole, toegangspoortjes, langere haltetijden wegens in- en uitchecken, administratieve verwerking van de opbrengsten; dat zijn allemaal kosten die nu uitgespaard worden.
Gratis openbaar vervoer is ook een enorme vorm van kostenbesparing wegens het wegvallen van alle voorzieningen rond de kaartverkoop.
Als het Luxemburgse OV gratis (?) is waar worden de kosten dan door betaald, de lokale overheid of verhoging van de belastingen op X zaken. In een klein land als Luxemburg nog wel aannemelijk, maar of Nederland het voorbeeld zal moeten volgen ? ? ?
In hoeverre is iets “gratis” alleen de zon gaat voor niks op…
Luxemburg heeft het aardig voor elkaar. Veel werkers wonen in het buitenland. Veel infrastructuur ligt in het buitenland. Zo blijft het benodigde budget beperkt en kan men met weinig belasting of accijns volstaan.
Naar wat ik begreep kosste het OV al rond de 600 miljoen per jaar, en werd 40 miljoen door de kaartverkoop gefinancieerd (die was dus al zeer goedkoop). Het verschil is dus beperkt. De kostendekkingsgraad was al laag.
De aanduiding ‘gratis’ is compleet overbodig.
(En de tegenstanders van echt ov [ja, dat is officieel met kleine letters, OV = Overijssel] maken daar dankbaar gebruik van door het woord gratis voortdurend van een vraagteken te voorzien. Makkelijk scoren is dat voor de vroemvroempartij.)
Daarom had ik het in mijn eerste reactie bewust niet over over gratis, maar over ‘werkelijk openbaar’ vervoer.
Als je aan de term ‘gratis(?)’ wilt vasthouden, moet je fair zijn, en telkens vermelden dat het wegennet en de rest van de infrastructuur ‘gratis(?)’ zijn.
Precies! In Nederland wordt geklaagd door de regionale/provinciale concessieverleners, dat het openbaar vervoer alleen maar een grote kostenpost is met als gevolg dat dat ov steeds meer uitgekleed wordt met als gevolg een steeds groter wordende VERVOERSARMOEDE in grote delen van Nederland, terwijl – voor zover ik weet – op provinciale wegen en fietspaden niet in/uitgecheckt en dus ook niet betaald hoeft te worden voor de aanleg en het onderhoud daarvan.
De ov – reizigers BETALEN voor hun reizen via hun ov – chipkaarten hun ov – abonnementen, de aankoop van losse kaartjes.
De decentrale overheden als ov – concessieverleners met in hun kielzog de regionale vervoerders – de Hermessen en de Arrivas van deze wereld – moeten maar eens stoppen met hun klaagzangen en doen waar ze voor betaald worden, namelijk zorgen voor een efficiënt en adequaat – en een op elkaar aansluitend! – openbaar vervoer ten behoeve van al die forenzen, scholieren, studenten, recreatieve reizigers.
En als de concessiehouders en de concessieverleners alleen maar klagen, dan kunnen ze natuurlijk ook nog altijd stoppen met hun ellenlange aanbestedingsprocedures en hun tijdrovende juridische procedures en het openbaar vervoer overlaten aan de échte markt!
Het openbaar vervoer is er niet voor vervoerders en provincies, maar voor de ov – reizigers en op dit moment is het andersom!
Hieruit kunt u meteen afleiden, dat ik geen voorstander ben van gratis openbaar vervoer in Nederland, m.a.w. ik vind het normaal, dat ov – reizigers betalen – de tarieven in het openbaar vervoer zijn met ingang van
1 januari 2020 trouwens verhoogd – voor hun reizen van A naar B.
Twee voorstellen: schaf net zoals bij de Kijk- en Luisterbijdrage (Kijkgeld) betaling af en verhoog de inkomstenbelasting een klein beetje. Voordeel: de breedste schouders betalen het meest (de lieden in dikke dure auto’s die toch niet in het OV zitten en nu dus niets betalen). Tweede voorstel: voer de “versement transport” uit Frankrijk in. Hierbij betalen bedrijven mee aan de OV-kosten en kunnen hun werknemers dan goedkope of gratis abonnementen leveren. Eigenlijk net zoiets als de voordelige aanbieding van fietsen aan hun personeel. Dit brengt vast wel zoveel op dat het landelijk OV gratis of in elk geval heel goedkoop kan worden.
Het openbaar vervoer als nu wat Luxemburg betreft, hoeft niet gratis te zijn in ons land, maar de prijzen kunnen wat meer omlaag. Zeker voor ouderen of pensionado’s. De prijzen verschillen nu nogal wat per regio in deze. Het openbaar vervoer in casu de bus, krimpen met de dag in hun lijnaanbiedingen, en diensten als in de avonduren en weekeinden. Dit maakt dat steeds meer pendelaars in de auto stappen, getuige de almaar groeiende files. De werkpendelaar en scholieren moeten steeds verder fietsen b.v.om aan de dichtstbijzijnde halte te geraken. En afwachten of hun vervoermiddel er nog wel staat bij terugkomst. Bovendien is men per bus reizende veel te lang onderweg, i.v.m. de auto.
En waarom zou het “zeker voor ouderen of pensionado’s” omlaag kunnen? Mijns inziens de groep die het het minste nodig heeft/verdiend. Ouderen behoren tot de rijkste groep inwoners van Nederland. Geef liever de dagelijkse forens een leuke korting, die kunnen tenslotte nog maar met moeite in de stad van hun keuze wonen met deze koopprijzen, of kiezen voor een tussenoplossing, een gemeente in het midden van waar beide twee verdieners wonen. Voor veel mensen is reizen geen plezier, zoals voor de gepensioneerden (die prima buiten spitstijden met 40% korting kunnen reizen), maar een dagelijks noodzakelijke onderdeel van hun leven.
De treinen moeten voller tussen de ochten- en avondspits in. Een verhoging van de korting buiten deze periodes lijkt me een kansrijker project om meer mensen te verleiden buiten de drukste momenten van de dag de trein te nemen.
Het openbaar vervoer hoeft niet gratis maar er mag veel meer geld naartoe. Investeren, meer aanbod en prijs omlaag. Wat wil je nu? Mensen uit de auto halen toch, het ov in?? Dat betekent dus dat je iets goeds moet aanbieden, hoge frequentie, nieuwe handige verbindingen- meer spoorlijnen, en ook in de avond en in het weekend van de vroege morgen tot de late avond. Kost ontzettend veel maar levert ook heel veel op op de langere termijn. Niet elke bus of trein zit dan vol maar de toppers compenseren dan de weinig rendabele wel. Maar helaas weer: wel grote idealen, maar geen daden.
Even een schets – ik geef het direct toe: kort door de bocht – van de mobiliteit in Nederland. Hoe verplaatsen mensen zich in het kader van de door hen gewenste mobiliteit van A naar B: te voet, met de fiets, bromfiets, scooter, motor, met de auto, met het openbaar vervoer.
Wat mij al een hele tijd opvalt, is de negatieve benadering van het openbaar vervoer door de concessieverleners en concessiehouders – in de trant van: het ov is een noodzakelijk kwaad en alleen maar een vervelende kostenpost – in vergelijking met al die andere “mobiliteitsmiddelen” en ik ben er nog steeds niet achter hoe dat komt en – als autoloze ov – reiziger – denk ik daar ook totaal anders over.
In mijn ogen is het openbaar vervoer een gelijkwaardig en een volwaardig en in sommige gevallen ook een beter mobiliteitsinstrument dan andere vervoermiddelen. Sterker nog: ik zit vaker liever in de trein dan in de auto!
Als het ov een gelijkwaardige rol zou spelen – en dat is op dit moment absoluut niet het geval – in het brede scala van mobiliteit, dan zou het ov ook als zodanig ingericht moeten zijn.
@RoB hierboven noemt een aantal voorwaarden daarvoor: een hoge frequentie, handige verbindingen (goede aansluitingen tussen trein en bus en bus en trein is daarvan mijn vertaling. Een voorwaarde daarvoor zijn ook meer buslijnen óók ‘s avonds en óók in het weekend).
En als daarvoor “marktconforme” prijzen – inclusief bijvoorbeeld “marktconforme” kortingsproducten buiten de spitsuren gelden – heb ik daar geen moeite mee!
Ik heb al eerder naar voren gebracht, dat het erg moeilijk is om de vergelijking te maken tussen verschillende Europese landen, óók voor het openbaar vervoer.
Het gratis openbaar vervoer in Luxemburg is gewoon niet een – op – een over te plaatsen naar Nederland. Sterker nog: voor de Nederlandse situatie ben ik absoluut een tegenstander van gratis openbaar vervoer. Van de situatie in Luxemburg weet ik te weinig af om daar überhaupt een mening over te geven!
Idem dito voor de “versement transport” in Frankrijk van @G.C. van Straaten. Het voert te ver om hier al te diep op in te gaan, maar deze “versement transport” is volgens mij een verplichte bijdrage – een ander woord voor een belasting – die betaald moet worden door bedrijven met een bepaald aantal werknemers voor de financiering van het lokale/regionale openbaar vervoer. En of de werknemers van die bedrijven dan goedkoop c.q. gratis kunnen reizen heb ik niet kunnen achterhalen. Maar mijn punt is, dat hoe het in Frankrijk is georganiseerd, niet automatisch wil zeggen, dat dat ook werkt in Nederland.
Wat mijn punt ook is, is dat het openbaar vervoer een basis – en een nutsvoorziening is, waarvoor de overheid verantwoordelijk is en ook dient te financieren, net zoals de aanleg van extra rijstroken bij de A1 of de A2, de aanleg en het onderhoud van provinciale wegen en de aanleg en onderhoud van lokale fietspaden en – voor de voetgangers/wandelaars onder ons – van het “trottoir”.
En de vervoerders hebben zich hieraan te conformeren. Of – als deze daar geen zin in hebben, dan moeten ze maar iets anders gaan doen. En het lijkt erop, dat ze daar inderdaad geen zin in hebben als je kijkt naar de steeds groter wordende VERVOERSARMOEDE In Nederland (waar ook de ov ombudsman op heeft gewezen).
Verder wens ik iedereen vandaag een goede reis! Met het openbaar vervoer of op een andere manier!
We moeten in Nederland veel meer toe naar een systeem waarbij je betaalt naar gebruik, zowel voor het gemotoriseerde wegverkeer als voor het openbaar vervoer. Jezelf verplaatsen middels deze vervoersmiddelen mag niet een vanzelfsprekendheid zijn