‘Geen reden om blij te zijn’: Deutschlandticket loopt na twee weken nog niet als een trein

Het Deutschlandticket is nu twee weken actief in Duitsland; een mooi moment om eens naar de stand van zaken te kijken. Is het ticket net zo succesvol als het 9 euro-ticket van vorig jaar, hebben Nederlanders er nog wat aan en moeten we wederom vrezen voor grote drukte komende zomer?

Het Deutschlandticket is er. Voor 49 euro per maand mag je onbeperkt met al het regionale openbaar vervoer mee in Duitsland. Op die manier hoopt het liberale deel van de Duitse regering automobilisten een compromis te bieden voor de hoge benzineprijzen, en willen de linkse partijen het klimaatvriendelijke treinreizen promoten. Het veelbesproken 9 euro-ticket heeft nu dus een volwassen opvolger gekregen, al blijkt ook het Deutschlandticket niet vrij van opstartproblemen. De website van de Deutsche Bahn was op 1 en 2 mei overbelast en bij ticketautomaten op de grotere stations stonden op de eerste dag van uitgifte lange rijen.

Geen internet en onduidelijkheid

En inmiddels blijkt dat de tickets, die in de vorm van chipkaarten komen, niet universeel uit te lezen zijn door de kaartlezers van conducteurs. Daar wordt hard aan gewerkt, aldus verschillende verkeersverbonden. Ook klagen reizigers dat de tickets niet zonder internetverbinding op te halen zijn in de app – toch een belangrijk punt in een land waar de netwerkverbinding niet altijd even stabiel is.

En als dan eenmaal je ticket gescand is, moet je maar hopen dat alles geldig is. In de ene deelstaat mag je fiets mee, in de andere alleen je hond. En dat het ticket in bepaalde intercity’s wel geldig is, is duidelijk, maar om erachter te komen welke precies moet je behoorlijk wat onderzoek verrichten. Reisblogger Jon Worth heeft die onduidelijkheid weten te bundelen in een lijvige beslisboom.

Deze bijkomende problematiek is ‘Geen reden om blij te zijn’, kopt consumentenwebsite Chip.de in een eerste reflectie op het Deutschlandticket. De verkoopcijfers gaan in elk geval gestaag omhoog, geheel volgens de verwachting van verkeersminister Volker Wissing. Na ruim een week waren er al zeven miljoen tickets verkocht. Wissing verwacht dat uiteindelijk zo’n zeventien miljoen Duitsers, dus een op de vijf van alle inwoners, gebruik zullen maken van het ticket. Ter vergelijking: van het 9 euro-ticket werden uiteindelijk 53 miljoen exemplaren verkocht, maar dat was een ticket dat ook voor dagtripjes voordeliger was. Het Deutschlandticket is gemiddeld twee keer zo duur als een dagkaartje voor het regionale vervoer binnen één deelstaat.

Voor forenzen is er dan weer het Jobticket. Werkgevers kunnen zich hiervoor aanmelden en vervolgens kost het Deutschlandticket met 30% korting nog 34,30 euro. Onder andere supermarktketen REWE heeft zich al aangemeld voor deze regeling, waardoor bijna 150.000 medewerkers het Duitslandticket met 15 euro korting kunnen gebruiken.

Voor Nederlanders

Het Deutschlandticket is ook op enkele grenstrajecten naar Nederland te gebruiken. Vanaf Venlo, Arnhem, Enschede en Hengelo (via Oldenzaal) is het ticket voor treintripjes te gebruiken en in de meeste grensoverschrijdende bussen is het ticket ook geldig.

Het grootste probleem voor Nederlanders die met het Deutschlandticket willen reizen: het kaartje komt in abonnementsvorm en dat vereist dus een vaste maandelijkse afschrijving. Volgens Twitteraar Cas_Plz, die een document opstelde met allerhande informatie over het Deutschlandticket, kunnen Nederlanders het best met PayPal bij het Hamburgs verkeersverbond terecht. Maar voor spontane tripjes is het ticket dus veel minder geschikt dan het 9 euro-ticket van vorig jaar.

Prijsstijgingen

En dan ligt er nog een minpunt op de loer: prijsstijgingen. Het 9 euro-ticket was een kaartje met een vaste prijs, het 49 euro-ticket is bedacht om eventueel in prijs te stijgen. Ingo Wortmann, voorzitter van de Vereniging van Duitse Verkeersondernemingen, vindt 49 euro per maand nu al te weinig: “We hebben nu minder inkomsten, maar zijn wel meer geld kwijt aan bijkomende uitgaven, materieelkosten en personeel”, zegt hij tegen radiozender SWR1. Volgens persbureau AFP zijn toekomstige prijsstijgingen ook de reden dat de regering het ticket altijd als Deutschlandticket en niet als 49 euro-ticket heeft gecommuniceerd.

Ooit in Nederland?

Alle kinderziektes en onduidelijkheden ten spijt, wordt het Deutschlandticket bij onze oosterburen zeer positief ontvangen en kijken ook andere Europese landen reikhalzend naar zo’n goedkoop treinticket. Spanje kondigde de afgelopen maanden al verschillende maatregelen aan om treinreizen goedkoper te maken en Oostenrijkers kunnen al ruim een jaar gebruik maken van het Klimaticket. In Nederland bestaan echter nog geen plannen om treinreizen voordeliger te maken. Integendeel: NS mag bij het ingaan van de nieuwe concessie in 2025 spitsheffingen gaan invoeren.

Zowel voor reizigers als voor de federale regering is het dus afwachten hoe het Deutschlandticket zich gaat ontwikkelen. Chaotische situaties, zoals vorig jaar bij het 9 euro-ticket, worden vooralsnog niet verwacht omdat het ticket voor toeristen en dagjesmensen minder interessant is. Tegelijkertijd is er bij de Duitsers nog veel scepsis over het voornaamste doel van het 49 euro-ticket: automobilisten eindelijk een keer de trein in krijgen.