NS: voorlopig geen intercity naar Aken (pas in 2031?)

Er komt voorlopig geen Intercity Amsterdam – Heerlen – Aken. Pas in 2031 wenst NS te overwegen of een dergelijke trein rendabel is. Dat schrijft burgemeester Sjraar Cox van Sittard-Geleen aan de gemeenteraad.

Exploitatietekort

Eind 2019 heeft de Tweede Kamer een motie van het CDA en de SP aangenomen waarin het kabinet opgeroepen wordt om na 2025 een intercity naar Aken te realiseren. “Inmiddels is bekend dat, ondanks de brede steun van de Tweede Kamer, de IC naar Aken er voorlopig niet komt. Met een exploitatietekort van jaarlijks € 10 miljoen wordt de verbinding té duur geacht”, schrijft burgemeester Cox aan de gemeenteraad van Sittard-Geleen.

Nieuwe concessie

NS heeft tot 2025 het alleenrecht op het Nederlandse kernnet (hoofdrailnet). Daarna is het aan het kabinet hoe een nieuwe concessie eruit komt te zien. Minister Cora van Nieuwenhuizen lijkt daarbij sterk te leunen op NS. “NS heeft tot 2028 geen treinen ter beschikking en wenst derhalve pas in 2031 te overwegen of een intercity rendabel kan rijden”, schrijft de burgemeester, op basis van informatie die hij van staatssecretaris Van Nieuwenhuizen heeft ontvangen.

Dienstregeling te kwetsbaar

Tegenover Treinreiziger.nl benadrukt NS positief te zijn tegenover meer grensoverschrijdende treinen. Volgens het spoorbedrijf is het exploitatietekort en het gebrek aan materieel niet de belangrijkste reden dat er nu geen intercity naar Aken komt. “Voor deze zaken is een oplossing te vinden”, reageert NS-woordvoerder Inge Rijgersberg.
Een belangrijker struikelblok is volgens het spoorbedrijf de betrouwbaarheid. “Als we de intercity Enkhuizen – Amsterdam – Heerlen doortrekken naar Aken wordt de dienstregeling te kwetsbaar, daardoor is er teveel risico op hinder voor een grote groep binnenlandse reizigers”, legt Rijgersberg uit. Ze doelt daarmee op de impact die de trein kan hebben op de volledige treindienst tussen Amsterdam en Eindhoven, waar er elke tien minuten een trein rijdt. Vertraging uit Duitsland zou zo kunnen doorwerken naar grote groepen binnenlandse reizigers.

Voor 2031

NS zegt te willen kijken naar alternatieve scenario’s. Dat kan volgens Rijgersberg ook voor 2031. Waarom in de brief wordt gesproken dat NS pas na 2031 de zaak opnieuw zou willen overwegen durft de woordvoerder niet te zeggen. Rijgersberg: “De wens om meer grensoverschrijdend te rijden is er in elk geval zeker.”

2e sneltrein Maastricht – Aken

Op dit moment rijdt er een Arriva sneltrein Maastricht – Aken. Al sinds Arriva de Limburgse concessie heeft gewonnen is duidelijk dat die vervoerder uiteindelijk wil uitbreiden van een uurdienst naar elk half uur een trein. Naar verwachting kan die uitbreiding in 2022 gerealiseerd worden. “Mocht de IC-verbinding Amsterdam – Aken worden gerealiseerd, dan gaat dit ten koste van de 2e sneltrein Maastricht – Aken. De 2e sneltrein kan dan niet doorrijden naar Aken. Dit blijkt uit de capaciteitsanalyse van de infrastructuur op het baanvak Heerlen – Landgraaf.”

Alternatieven

De gemeente Sittard-Geleen blijft inzetten op een directe trein naar Duitsland. De gemeente noemt de mogelijkheid dat de trein opgenomen wordt in het hoofdrailnet. Een andere optie is om de intercity in een losse concessie op de markt te brengen. De burgemeester wijst erop dat dit ook gaat gebeuren bij de toekomstige sneltrein Eindhoven – Düsseldorf.

Sinds 2003 op de agenda

Limburg drong er vorig jaar al op aan dat NS werk zou maken van een trein Amsterdam – Aken. De provincie Limburg en de Gemeente Heerlen wezen er toen op dat er sinds 2003 talloze positieve besluiten genomen zijn om de intercity door te trekken de grens over. “Politieke besluiten, intentieverklaringen, overeenkomsten tussen de verschillende ministeries en regio’s. Er is zelfs al meer dan 100 miljoen geïnvesteerd in het gereedmaken van het spoor door Nederland en Duitsland”, liet de gemeente Heerlen in november 2019 weten. Toen werd ook duidelijk dat de Duitse vervoersautoriteit NVR heeft aangegeven financieel te willen bijdragen. Desondanks lijkt de verbinding er voorlopig niet te komen.

Hoofdrailnetconcessie

De treindienst naar Aken wordt overigens genoemd in de hoofdrailnetconcessie. Daarin wordt concreet genoemd dat NS de verbinding naar Aken moet verbeteren. “Door middel van een intercityverbinding, zodra de infrastructuur daarvoor gereed is”, aldus de concessie. Alleen als NS de verbeteringen niet tegen “redelijke voorwaarden” kan realiseren, is er een ontsnappingsroute in de concessie opgenomen. Dan dient het spoorbedrijf contact op te nemen met het ministerie. Het spoorbedrijf lijkt zich op dat scenario te beroepen.

Per trein de grens over

• ‘NS moet werk maken van IC naar Aken’
• Deze nieuwe treinverbindingen naar het buitenland komen er aan
• NS schrapt plan IC Keulen: geen capaciteit
• Trein Maastricht – Parijs in 3 uur en 17 minuten (vanaf € 33)
• Trein naar Aken: vanaf € 6
• Trein naar Frankfurt: tot 8x per dag
• Trein naar Wenen: vanaf € 29