Eurostar, de nieuwe concurrent van het vliegtuig?

Vanaf 30 april is het dankzij de Eurostar eindelijk mogelijk om rechtstreeks per trein naar Londen te reizen. Londen is met 4 miljoen reizigers per jaar de populairste bestemming in de luchtvaart. Zal de Eurostar daarin verandering gaan brengen? Treinreiziger.nl bekijkt de kansen en de zwaktes van de nieuwe verbinding.

Onderzoeker verwacht minder vluchten

Gaat de Eurostar zorgen voor minder vluchten naar Londen? Onderzoeker Barth Donners van Royal HaskoningDHV denkt van wel. Hij wijst erop dat een trein die daadwerkelijk snel is reizigers trekt. “We hebben dat gezien in het Thalys segment, bij de Eurostar, maar ook in het buitenland”, legt Donners uit. Zo heeft de Eurostar tussen Parijs en Londen naar verluidt een marktaandeel tussen de 80 procent. “Daar zie je dat de trein in staat is om zoveel marktaandeel te winnen dan het niet meer interessant is om een alternatief te bieden die ook snel is, zoals het vliegtuig. Dus zo’n snelle trein bieden heeft ook daadwerkelijk effect.”

Donners verwacht dat de Eurostar in Nederland vooral een rol van betekenis gaat spelen voor bestemmingen buiten de regio Amsterdam. Bijvoorbeeld voor de regio Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Donners denkt dat reizigers uit die steden straks veel sneller in Londen zijn met de trein, dan met het vliegtuig.

Al met al is Donners hoopvol. “Gegeven de voorbeelden die we uit het buitenland kennen verwacht ik dat een aantal vluchten tussen Amsterdam en Londen op termijn zal gaan afnemen.” Hij denkt dan aan een termijn van 2 à 4 jaar.

Reistijd

Het succes van de Eurostar zal dus voor een belangrijk deel door de reistijd worden bepaald. Vanuit Amsterdam zal de Eurostar in ruim 4 uur naar Londen rijden, vanaf Rotterdam in 3,5 uur. Het vliegtuig is weliswaar sneller, maar door de inchecktijden en de transfertijden van en naar de luchthaven duurt de reis in veel gevallen toch langer. Zo adviseert Schiphol reizigers twee uur voor vertrek aanwezig te zijn. Eurostar adviseert 45 tot 60 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. De check-in van de Eurostar sluit 30 minuten voor het vertrek. Alleen zakelijke reizigers met een Business Premier ticket mogen tot 10 minuten voor vertrek inchecken.

Door de reistijd van de Eurostar zal dus met name voor de regio Den Haag en Rotterdam een concurrent zijn. Vanuit Amsterdam zal de trein de ene keer sneller zijn, de andere keer niet. In een vergelijking van AT5 bij een reis naar Londen Piccadilly Circus won de trein bijvoorbeeld van het vliegtuig.
Ook afhankelijk van de eindbestemming en het gekozen vliegveld. Daar komt bij dat bij de trein bijna de volledige reistijd gemakkelijker als werktijd kan worden ingezet. Ook zal het voor veel mensen prettig zijn dat ze direct in het centrum uitkomen.

De reistijd van de Eurostar zou overigens nog verder omlaag kunnen. De reistijd van Londen naar Rotterdam was bij de start in 2018 bijvoorbeeld 30 minuten korter dan de rit nu naar Londen. De reis naar Londen duurt langer, omdat er relatief lang gestopt wordt te Brussel (bijna 30 minuten). Die tijd is nodig omdat de Eurostar ook reizigers vervoert naar Brussel. Zodra die reizigers uit de trein zijn moeten de perrons worden afgesloten en gecontroleerd worden. Pas daarna kunnen de Belgische reizigers instappen.

Prijs

Het succes van de Eurostar zal ook afhangen van het prijskaartje. Weliswaar zijn de transferkosten bij het vliegtuig in veel gevallen fors hoger, veel reizigers onderschatten die kosten. Dat bleek uit een onderzoek van Treinreiziger.nl. De Eurostar heeft daarbij het imago van duur. “Maar hier geldt juist dat reizigers de prijzen van een trein vaak overschatten. De trein is vooral bij lastminutes relatief duur, maar doordeweeks valt het vaak wel mee. Rond het weekend is het inderdaad lastig om goedkope Eurostar tickets te vinden”, stelt redacteur Hildebrand van Kuijeren.

Van Kuijeren verwacht dat de heenreis naar Londen door de directe Eurostar goedkoper zal worden. “Nu moet je nog met twee verschillende aanbieders. Je ziet nu dat de heenreis vaak aanzienlijk duurder is dan de terugreis. Ik verwacht dat dit verschil gaat wegvallen.”

Frequentie

Per dag vertrekken er 60 à 70 vluchten vanuit Nederland naar Londen. Door de enorme capaciteit van een Eurostar-treinstel (900 zitplaatsen) , zal de frequentie van de trein altijd ver achterblijven. Toch zal het aanbod wel geleidelijk groeien. In 2018 begon Eurostar met twee directe treinen van Londen naar Amsterdam, in 2019 werden dat er drie, en later dit jaar worden dat er vier. Vanaf 2021 staan er vijf ritten op de planning. Of van Nederland naar Londen dezelfde frequentie geboden kan worden is de vraag. Door capaciteitsgebrek bij de Koninklijke Marechaussee kan de Eurostar vanaf 30 april bijvoorbeeld slechts twee keer per dag naar Londen rijden.
Ondanks dat de frequentie omhoog gaat, is een uurlijkse Eurostar nog ver weg. Op het gebied van frequentie zal de trein dus niet snel in de buurt komen bij het vliegtuig. NS International directeur Heike Luiten denkt echter dat dit niet erg is. Ze wijst erop dat weinig reizigers op zoek zijn naar een vlucht om bijvoorbeeld exact om 8:15 uur.
Voor wie vroeg in Londen wil aankomen, zal sneller zijn aangewezen zijn op het vliegtuig. Met de directe Eurostar is de vroegste aankomsttijd 11 uur.

Conclusie

De Eurostar zal zeker niet voor alle reizigers interessant zijn, maar de trein zal marktaandeel gaan winnen. Vooral voor inwoners uit Rotterdam en Den Haag zal de Eurostar snel interessant zijn. Maar ook vanuit Amsterdam en Utrecht is de Eurostar al snel concurrerend.
In hoeverre de komende 2 à 4 jaar vluchten naar Londen geschrapt zullen worden, zal blijken. Een marktaandeel van 80 procent, die de Eurostar naar verluidt heeft tussen Londen en Parijs, ligt tussen Amsterdam en Londen in elk geval niet voor de hand.

Prijsvergelijking Vliegtuig versus Trein

Wat is goedkoper? De trein of het vliegtuig? Treinreiziger.nl heeft een kleine steekproef gehouden bij de reis Londen Eye – Amsterdam De Dam. Kort voor vertrek is de trein aanzienlijk duurder, maar wie eerder boekt kan juist goedkoper uit zijn met de trein. Tenminste, wie alle kosten meeneemt. De transferkosten zijn op basis van een open ticket op de reisdag aangeschaft, buiten de ochtendspits. De kosten zijn per transfer / rit op hele euro’s afgerond. De steekproef is uitgevoerd op 6 februari 2020.

Verantwoording: de tarieven van de vliegtickets zijn opgezocht via skyscanner.nl. Het goedkoopste vliegticket is op de gekozen dag het uitgangspunt. Voor de transfers zijn vele verschillende keuzes te maken. We hebben via Google Maps een transferroute gekozen, en daarbij de tarieven gezocht. Zoals al eerder aangegeven, afgerond in hele euro’s, op de dag zelf aangeschaft, geldig buiten de spits.