Utrechtse Uithoflijn start 16 december
19 nov 2019 20:18
Vanaf 16 december 2019 is Utrecht een tramlijn rijker: de Uithoflijn. De nieuwe lijn, tram 22, verbindt Utrecht Centraal met het Science Park. De tram start met een frequentie van 10x per uur. Stapsgewijs wordt de frequentie vervolgens verhoogd naar 16x per uur. Om de start van tram 22 te vieren is de tram zaterdagmiddag 14 december gratis toegankelijk.
Tram vervangt bus
De tramlijn vervangt in Utrecht de drukke buslijn 12. Dat is op dit moment de drukste buslijn van Nederland. De tramlijn zal vanaf de start direct meer capaciteit hebben dan de bus. “Op dit moment bieden de bussen van lijn 12 in het drukste uur van de ochtendspits een capaciteit van ca. 4.000 reizigers”, schrijft de provincie Utrecht in een brief. “De capaciteit die Tram 22 biedt, is 4.320 reizigers per uur. Dit biedt voldoende capaciteit om de huidige busreizigers comfortabel per tram te kunnen vervoeren, plus ruimte voor een verwachte groei van het aantal reizigers in de eerste helft van 2020.”
Straks 16x per uur
De frequentie van 10x per uur komt neer op iedere 6 minuten een tram. Om voldoende reizigers te kunnen vervoeren zullen de trams met een dubbel tramstel rijden. Bij de start van het nieuwe collegejaar (september 2020) gaat de frequentie omhoog naar 12x per uur. “Naar verwachting zal de frequentie van 16 keer per uur per richting niet eerder nodig zijn dan december 2020”, aldus de provincie.
Technische aanpassingen
Om de hogere frequenties te kunnen bieden moeten er eerst nog een aantal technische aanpassingen gerealiseerd worden. “Na een gewenningsperiode gaan we een nieuwe versie van besturingssoftware installeren om een hogere frequentie te kunnen testen”, schrijft de provincie. Ook moet de hardware worden aangepast, voordat de frequentie verder opgeschroefd kan worden.
Technische problemen
Ondanks dat de Uithoflijn uitvoerig getest is, sluit de provincie niet uit dat er problemen naar voren komen tijdens de exploitatie. “De twee grootste technische issues, de Automatische Rijweg Inlegging en assentellers, zijn nog niet voor de volle 100% opgelost. Daardoor bestaat de kans, dat door onvoorziene storingen de beschikbaarheid van de infrastructuur tijdelijk lager is dan voorzien”, aldus de provincie. Daarom is er een calamiteitenvloot van 11 bussen beschikbaar die desnoods kunnen invallen.
Nieuwe trams
Ook wordt er rekening mee gehouden dat de nieuwe CAF-trams in het begin problemen kunnen hebben. “Het is gebruikelijk om bij een nieuwe vloot, welke een beperkt aantal kilometers heeft gereden, rekening te houden met de mogelijkheid op nieuwe storingen waardoor de beschikbaarheid van voertuigen tijdelijk onvoldoende is”, schrijft de provincie. Ook dan kan er overgeschakeld worden op het calamiteitenplan.
Duurste tramlijn van Nederland
Volgens NRC Handelsblad is de Uithoflijn de duurste tramlijn van Nederland, en zelfs één van de duurste ter wereld. 64 miljoen euro per kilometer heeft de nieuwe lijn gekost. De opening kan alleen doorgaan als de indienststellingsvergunning wordt verleend. Uiterlijk begin december is duidelijk of deze vergunning wordt gegeven.
Opening Uithoflijn
De Uithoflijn gaat doordeweeks rijden van 6:00 uur tot circa 22:00 uur. In het weekend blijven de trams in de remise en moeten reizigers het met de bus doen. Een uitzondering vormt zaterdag 14 december. Dan viert Utrecht de opening van de nieuwe tramlijn. De Uithoflijn kan die dag tussen 14:30 en 17:30 uur gratis gebruikt worden.
“Dit biedt voldoende capaciteit om de huidige busreizigers comfortabel per tram te kunnen vervoeren, plus ruimte voor een verwachte groei van het aantal reizigers in de eerste helft van 2020”
Comfortabel te vervoeren in een tram die vooral staanplaatsen heeft. Als je ze voorbij ziet rijden valt 1 ding direct op: Er staat bijna geen stoel in.
En ja de trams zijn langer dan de dubbelgelede bussen die nu gebruikt worden. Met de Uithoflijn worden bussen met ca 60 zitplaatsen en 85 staanplaatsen vervangen door trams met ca 65 zitplaatsen en ca 150 staanplaatsen.
Dus als je onder “confortabel vervoeren” verstaat dat 75% van je reizigers moet staan tijdens een rit van ca 15 minuten dan klopt het helemaal.
Er wordt hier vaak over de NS geklaagd, maar zo bont maakt zelfs de NS het niet!
De trams hebben geen 150, maar ruim 200 staanplaatsen. Staan in een tram is natuurlijk wel iets minder oncomfortabel dan staan in een volgepakte bus.
Zou best ook kunnen.
Gaat me vooral om de management bullshit in de tekst die gebruikt wordt om de lijn te verkopen.
Tijdens de zeer drukke spits op deze lijn zullen nog meer reizigers moeten staan. En dan toch aanprijzen als “comfortabel vervoeren”.
Je hoeft maar 1 keer in de trams te kijken om te weten dat het aantal zitplaatsen tot een minimum is beperkt. Om de 4 a 5 meter staat een blokje van 4 stoelen aan elke zijde. De rest van de tram is leeg.
Zo’n dure tramlijn aanleggen, en dan maar tot 22:00 en niet in het weekend rijden? Rare keuze
Rare kosten ook. 64 miljoen per kilometer!
Daar kun je ook een metrolijn voor aanleggen.
Of een hogesnelheidslijn. Waar is al dat geld gebleven?
Zo wordt het natuurlijk nooit iets met het OV.
Met dit soort kosten durft niemand meer iets aan te leggen.
De genoemde kosten betreffen de totale kosten gedeeld over het aantal kilometers dat het spoor lang is. Meegerekend zijn ook de aanschafkosten van de trams en de aanleg van de nieuwe remise. Dan vallen de kosten nog steeds niet bepaald mee, zeker als je weet dat er nog obstakels zijn, die in de toekomst weggewerkt gaan worden. Zoals het wegwerken van de gelijkvloerse kruisingen die het traject kent. Volstrekt voorspelbaar is immers dat er levensgevaarlijke situaties gaan ontstaan wanneer 32 trams (16 per richting) per uur een fietspad kruisen.
Weet je er is sinds vorige week een tramlijn die nog duurder is: De Uithoflijn zelf namelijk.
Het cijfer uit NRC is van begin dit jaar en wat kwam vorige week naar buiten:
“De provincie houdt nu rekening met een extra tegenvaller van 22 miljoen euro, maar dat bedrag kan oplopen tot wel 39 miljoen euro. Volgens Dercksen gaat het niet om één grote financiële misrekening, maar vallen verschillende kostenposten hoger uit.”
Dus tel er maar 22 tot 39 mln / 8 km bij op.
Ja en nee.
De Uithof is eigenlijk een groot universiteits complex met een academisch ziekenhuis er naast.
Inmiddels staan er ook de nodige studentenwoningen.
De activiteiten in het weekend en waarschijnlijk ook laat op de avond zijn minimaal muv een paar studenten.
En die worden voldoende bediend door de vele buslijnen die s’avonds van en naar de Uithof rijden.
Het AD denkt, laten we nog maar eens wat olie op het vuur gooien. Hoezo 16 december starten als er kennelijk niet genoeg trams kunnen rijden.
Het eindeloos proefrijden met de nieuwe trams zonder passagiers heeft trams kennelijk gesloopt want een groot aantal schijnt inmiddels niet meer te kunnen rijden:
https://www.ad.nl/utrecht/problemen-uithoflijn-nog-steeds-niet-opgelost-groot-deel-gloednieuwe-trams-is-stuk~ad9e9bc0/
was het niet handiger geweest om de genoemde technische aanpassingen gewoon meteen bij de bouw zo uit te voeren, of anders tenminste vóór de ingebruikname?
Video tip CABVIEW… Uithoflijn testrit
Kijk op You-tube naar een cabinerit filmpje van Utrecht Centraal naar het eindpunt en terug en zie hoe de rit verloop voor wie nog niet kan wachten om met de Uithoflijn te reizen…
Wat in dergelijke filmpjes vooral opvalt, is hoe verschrikkelijk langzaam het allemaal gaat. En dat is niet alleen tijdens de testritten, want uiteindelijk gaat de (SNEL-)tram volgens dienstregeling 20 minuten doen over de amper 8 kilometer die het spoor lang is. Dat terwijl het spoor grotendeels vrij ligt. Ik denk dat dat ontzettend veel ergernis gaat opleveren.
Dat klopt Annemiek, want aan de witte vierkante snelheidsborden met zwarte rand ter rechter zijde van de trambaan welke voorzien is van een getal dat men met tien moet vermenigvuldigen om de toegestane baanvaksnelheid aan te geven en ook bij de spoorwegen gebruikt wordt, lees ik de matige snelheid af en die is op een enkel klein stukje met 70 km/u na beslist laag te noemen ! Voorbeeld 3 = 30 km/u, 5 betekent 50 km/u, 7 = 70 km/u. Het woord “sneltram” is op de Uithoflijn daarom ook mijns inziens “misplaats” mede door het bochtige traject en het feit dat op enkele delen men de trambaan moet delen met bussen. Utrecht Centraal is het voorlopige eindpunt te zien aan de markering. Nadat de lijn tussen Utrecht Centraal en IJsselstein en Nieuwegein is aangepast aan de lagevloer trams kan er ook met maximaal 70 km/u gereden worden over grotere delen van het tramnet en verdient het het predikaat sneltram pas echt. Het huidige tijdelijke eindpunt aan de Jaarbeurszijde komt, na doortrekking met de Uithoflijn, dan te vervallen. Ik zou de Uithoflijn eerder een “stapvoets tram” willen noemen, maar gelukkig wel voorzien van een lage vloer en voor iedereen toegankelijk !
Deze exorbitante kostenoverschrijding zal er waarschijnlijk voor zorgen dat de Uithoflijn niet alleen de duurste, maar ook de laatste tramlijn van Nederland zal zijn. Dat Groningen de aanleg van een tramlijn naar haar universiteitscomplex inmiddels heeft afgeblazen is wat dat betreft een teken aan de wand. Railinfrastructuur is niet alleen duur in aanleg en onderhoud, maar ook inflexibel. Het voordeel van de hoge snelheid die je op rails kunt bereiken is bij een tram veel minder relevant dan bij een trein, het nadeel van de lange remweg daarentegen veel groter vanwege de andere verkeersdeelnemers. Omdat er voor de Uithof een groot reizigerspotentieel is, en omdat Utrecht al over een trambedrijf beschikte, was de aanleg van deze lijn in principe geen onlogische beslissing. Maar anders is een combinatie van elektrische bussen met vrije busbanen, zoals zich in Eindhoven ondertussen bewezen heeft, een goedkoper en flexibeler alternatief.
Tja, een vrije busbaan kost ook geld. En met een tram kun je meer mensen tegelijk vervoeren.
Ik snap op zich de keuze wel maar snap de kosten niet. Volgens de kostenkengetallen van CROW moet je zo’n tramlijn voor tussen de 12 en 35 miljoen per kilometer aan kunnen leggen. (De Betuweroute met al z’n kunstwerken kostte 30 miljoen per kilometer)
Ik heb het filmpje van de lijn bekeken en begrijp nog steeds niet waar al dat geld in is gaan zitten.
Asfalt voor een vrije busbaan is aanzienlijk goedkoper in aanleg en onderhoud dan rails, bovenleiding en beveiligingssystemen voor een tramlijn. Ik zag laatst een reportage over het Duitse Ruhrgebied waar alle grote steden een metro- en tramnet hebben. Allemaal aangelegd in de jaren zestig en zeventig en nu toe aan modernisering. Men heeft er eenvoudigweg het geld niet voor. Bovendien wordt er door economische- en demografische ontwikkelingen steeds minder gebruik van gemaakt, dus is er al een paar keer voor gekozen om zo’n lijn dan maar stil te leggen. Door meer in te zetten op hoogwaardig busvervoer voorkom je dat soort problemen in de toekomst.
Praktijk ervaring in o.a. Utrecht: een busbaan is ook zo flexibel in de zin dat heel veel verschillende lijnen er gebruik van kunnen maken. Een busbaan is ook flexibel in de zin dat dit niet overal aangelegd hoeft te zijn.
Tja.
Wat zal ik zeggen?
Die trambaan was gewoon een prestige kwestie voor de gemeente Utrecht?
Neee, niet wat jullie denken.
Ze hadden namelijk door hun eigen onkunde al de verreweg duurste busbaan ter wereld. Nou met de verreweg duurste trambaan erbbij schiet het lekker op richting dat je “kwartet” kan roepen.
Nou nog een peperdure snelweg en een niet te betalen stuk spoor en ze hebben wat ze willen.
Als je wilt lachen, lees dit volgens mij niet geheel objectief verslag van de digitale Universiteits krant over hoe het zo’n puinhoop kon worden:
https://www.dub.uu.nl/nl/achtergrond/waarom-de-bus-werd-ingeruild-voor-%C3%A9%C3%A9n-sneltramlijn
Ongelofelijk! Wat een verhaal! Bedankt.
Volgens mij is de aanleg mede zo duur vanwege de hoge aanlegkosten van de trambaan door het Utrechtse centrumgebied rond het centraal station. Dat heeft uiteindelijk ook nog voor extra vertraging gezorgd en dan gaan de kosten inderdaad oplopen.
In een aantal situaties met grote reizigersstromen zullen tramlijnen of lightrail toch de oplossing blijven, het zijn wel grote investeringen maar die worden gedaan voor vele jaren.
“Volgens mij”…. precies! Dat je erover moet speculeren laat precies zien hoe weinig concreets er over de oorzaken er eigenlijk in alle ‘vernietigende rapporten” naar buiten is gekomen. Iedereen, ook jij, komt niet verder dan de uitleg van de projectorganisatie en van de BAM dat het aan externe omstandigheden ligt.
Het punt is meer dat zelfs Amsterdam 20 jaar eerder voor bijkans de helft van de kosten een bovengrondse metrolijn kon bouwen (dus compleet met zeer veel viaducten en roltrappen op ALLE haltes) die zonder problemen functioneert. Utrecht komt niet verder dan een tramlijn die grotendeels op straatniveau loopt. Is het allemaal inflatie die we voortaan bij alle infra-projecten gaan incalculeren?
Dat Utrecht wellicht het laatste tramlijntje in gebruik gaat nemen is nog niet zo’n gekke gedachte, omdat ze al een tramlijn hebben. Maar wie naar de verbouwingsplannen van bijvoorbeeld Schiphol kijk en leest dat Plaza met poortjes wordt voorzien en zelfs een nieuw busstation met OV gates krijgt, zal zich erin verbazen dat hier het woord “TRAM”ook niet meer voorkomt. Buslijn 300 had/heeft in potentie de mogelijkheid om tot tramlijn te worden omgebouwd, daar hoor ik ook niets meer van en blijft het bij elektrische bussen die nu in Nederland als paddenstoelen uit de grond schieten. Misschien zijn dubbelgelede elektrische bussen in veel gevallen wel goedkoper dan trams met hun starre infrastructuur en beter in te passen in het net, maar of het echt goedkoper is ?… In Utrecht gaat men er in december 2019 in ieder geval een feestje van bouwen, het zij ze gegund !
Zou er uitgezocht kunnen worden of de verslechteringen in de dienstregeling samenhangen met de Uithoflijn?
Kun je iets preciezer zijn.
Utrecht is een groei-regio en op wat wolkjes aan de horizon is er landelijk jaren economisch goed nieuws verkondigd. Toch moeten er lijnen opgeheven worden en worden andere lijnen omgeleid waardoor steeds meer buurten steeds verder van het OV komen te zitten. Ik kan me niet herinneren dat het Rijk een directe bezuiniging heeft opgelegd dus ik vraag me af of het met de Uithoflijn te maken heeft in Utrecht.
Het ziet er zeker mooi uit allemaal, maar het blijft toch een duur lijntje van niks. Zoveel geld om een zo specifiek probleem op te lossen – namelijk de piekvervoersstromen van de studenten. En… buiten deze tijden (avond, weekend) rijdt de tram niet eens! En… langs het tracé liggen verder geen gebieden of wijken met veel potentiele reizigers! Ik heb een groot hart voor railvervoer en trams, maar dit is toch echt een enorme Witte Olifant, en eigenlijk een schande bezien de kosten. Snel heel veel bijbouwen rondom het tracé is eigenlijk de enige oplossing, maar als je ziet waar die tram loopt. Wijsheid achteraf is een tracé door de stad, in plaats van door de bermen, maar wijsheid komt helaas meestal te laat.
Het plan om de tram via de Lange Viestraat met zijn winkels waaronder een Bijenkorf en Vredenburg te laten rijden, stootte eertijds op heftige bezwaren. Deze route zou vervoerstechnisch meer reizigerspotentieel hebben opgeleverd dan alleen maar als “pendeltram” tussen CS en de Universiteit en wellicht ook buiten de spits en in het weekend aan meerwaarde hebben gewonnen. Deze korte versie van de Spaanse CAF trams kunnen t.z.t. wel ingezet worden op de Nieuwegein/Ijsselstein route en zijn daarmee de langste trams in Europa als ze gekoppeld rijden met de langere CAF trams die de huidige “hoge vloer” trams moeten vervangen. De Uithoflijn zal bij mijn weten straks de enige tramlijn in Nederland zijn die een “weekend pauze” inlassen en bussen als vanouds een spaarzame dienstregeling onderhouden. Het neigt bijna naar “kapitaalvernietiging” als je dure trams koopt en niet voor de volle honderd procent kunt of gaat inzetten, maar waarschijnlijk is dat ingecalculeerd en rijden er nu, naast het vele fietsverkeer, op de DRUKKE Lange Viestraat vele (elektrische) bussen die misschien meer belastend zijn voor de omgeving dan een comfortabele tramlijn. De SUN-lijn was in Nederland destijds de eerste moderne “lightrail”, maar het vervolg wordt slechts ten dele benut, typisch Nederlands…
Gerucht in Utrecht:
De Uithoflijn gaat 16 december niet halen, de start wordt weer uitgesteld.