De bonus van de NS directie

Er wordt al dagenlang gesproken over de bonus van de directie van de Nederlandse Spoorwegen. Het is echter nog totaal onduidelijk of de NS directie over 2011 een bonus krijgt. Laat staan over 2012. Sinds Bert Meerstadt President-Directeur is, heeft hij deze bonus nooit willen houden. Dus: is al die ophef over (onder andere) zijn bonus niet voorbarig?

Opinie van Hildebrand van Kuijeren, hoofdredacteur treinreiziger.nl.

Wat mij betreft is die discussie veel te voorbarig. Afgaande van de mediaberichten van de afgelopen dagen zou ik haast gaan denken dat het de NS directie alleen te doen is om de bonussen. Tegenover RTL meldde ik dat er 7.000 treinen waren opgeheven die niet allemaal meetellen in de prestatie indicator opgeheven treinen. Dat werd vervolgens uitgelegd als truc zodat de directie toch haar bonussen kan blijven houden. Zo zie ik dat niet. Het is wel een vreemde afspraak die moeilijk uit te leggen is naar de gewone reiziger, maar het is geen “bonustruc”. Ik zou eerder van een “communicatietruc” willen spreken.

Geen bonus ontvangen
Het beeld dat de directie van NS alleen bezig is om haar eigen bonus veilig te stellen leeft niet bij mij. Toen in 2009 Meerstadt promoveerde van algemeen directielid naar president-directeur wilde hij geen salarisverhoging. Daardoor ging hij minder verdienen dan zijn voorganger Aad Veenman. Dat is overigens nog steeds een salaris waar menig één jaloers op zal zijn.
Over 2009 kreeg Meerstadt een bonus uitgekeerd. Maar vanwege de spoorchaos van dat jaar besloot de president-directeur die bonus niet zelf te houden maar te geven aan giro 555. In 2010 besloot de Raad van Commissarissen om de directie geen bonus uit te keren.

2011: Bonus verdient
Heeft de spoordirectie over 2011 recht op een bonus? Ja, wat mij betreft wel. In 2011 reden er een recordaantal treinen op treinen op tijd. Alleen in januari kampte het bedrijf met nog wat naweeën van de winterproblemen van het jaar daarvoor. Dat er zoveel treinen op tijd reden was natuurlijk ook een beetje geluk: de weersomstandigheden zaten mee. Maar als de prestaties voldeden, waarom zou de NS directie dan niet volgens afspraak haar bonus mogen krijgen? Het is onzin om de prestaties van 2012 al mee te laten tellen. Daar wordt de directie later op afgerekend. Een andere vraag is of het in de toekomst slim is om bonussen te blijven uitreiken. Op die vraag kom ik aan het einde nog terug.

Wintertoeslag
Maar behalve voor een bonus voor de directie, ben ik vooral ook voorstander van een wintertoeslag voor alle mensen die de winterse problemen hebben moeten opvangen. Dan denk ik aan iedereen die in de kou reizigers hebben geholpen. Maar ook aan bijsturingsmedewerkers. Zij hebben tijdens de spoorchaos meer treinen moeten bijsturen dan ze eigenlijk aankonden. Onder die omstandigheden hebben ze gedaan wat ze konden. Die mensen hebben de harde klappen opgevangen, en verdienen wat mij betreft dus zeker ook een extraatje.

Inleveren
Nog mooier zou zijn als de NS directie als dankgebaar naar deze mensen zijn bonus ten gunste van zo’n wintertoeslag inlevert. Niet verplicht, maar vrijwillig. Dan is de discussie in de media ook gelijk weg dat het hen te doen is om het geld.

Toekomst
Naar de toekomst zou het de NS directie van lef getuigen om de bonusstructuur ter discussie te stellen. Het maatschappelijke draagvlak voor bonussen is de afgelopen jaren steeds verder afgenomen. De discussie is of iemand die normaal zijn functie uitoefent überhaupt bonussen moet krijgen. Het zou mooi zijn als NS in navolging van ProRail besluit te stoppen met bonussen. Dan hoeven we ook niet meer ieder jaar opnieuw te discussiëren of de directie nu wel niet zijn bonus verdient.